Τέλος στις δωρεάν παραδόσεις: Τι αλλάζει για τα δέματα από τρίτες χώρες από το 2026
Οι υπουργοί Οικονομικών της ΕΕ καταργούν την απαλλαγή δασμών για δέματα κάτω των 150 ευρώ, φέρνοντας αλλαγές στα ηλεκτρονικά ψώνια.
Από τις αρχές του 2026, η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωρά σε σημαντικές αλλαγές όσον αφορά την εισαγωγή δεμάτων από τρίτες χώρες. Το Συμβούλιο υπουργών Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ECOFIN) αποφάσισε την κατάργηση της τελωνειακής απαλλαγής για δέματα αξίας κάτω των 150 ευρώ. Ως εκ τούτου, όλα τα πακέτα που προέρχονται από χώρες εκτός ΕΕ θα υφίστανται κανονικές τελωνειακές διαδικασίες, συμπεριλαμβανομένης της επιβολής δασμών και προβλεπόμενων τελών διαχείρισης.
Η Ελλάδα, μέσω του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκου Πιερρακάκη, στηρίζει σθεναρά αυτό το μέτρο, θεωρώντας το αναγκαίο για την προώθηση του υγιούς ανταγωνισμού, την προστασία των δημοσίων εσόδων και την διασφάλιση της ποιότητας και ασφάλειας των προϊόντων που φτάνουν στους καταναλωτές. Οι αλλαγές αυτές έρχονται ως απάντηση στις στρεβλώσεις και τα «παράθυρα» που δημιουργήθηκαν με την έκρηξη του παγκόσμιου ηλεκτρονικού εμπορίου τις τελευταίες δεκαετίες.
Τα οφέλη αυτής της απόφασης για την Ευρώπη και την Ελλάδα περιλαμβάνουν τη μείωση του αθέμιτου ανταγωνισμού από επιχειρήσεις εκτός ΕΕ, την αύξηση των κρατικών εσόδων, την αποτροπή εισαγωγής προϊόντων που δεν πληρούν τα ευρωπαϊκά πρότυπα ασφαλείας, καθώς και περιβαλλοντικά οφέλη μέσω της αποθάρρυνσης της παραγωγής και κατανάλωσης προϊόντων αμφίβολης ποιότητας.
Ωστόσο, υπάρχουν και πιθανές αρνητικές επιπτώσεις. Οι τελικές τιμές προϊόντων χαμηλής αξίας από τρίτες χώρες ενδέχεται να αυξηθούν λόγω των νέων δασμών και τελών, επιβαρύνοντας ενδεχομένως τα χαμηλότερα εισοδήματα. Επίσης, υπάρχει ο κίνδυνος καθυστερήσεων και γραφειοκρατίας στις τελωνειακές διαδικασίες, ενώ θα υπάρξουν και νέα κόστη για τις εταιρείες ταχυμεταφορών και ταχυδρομείων. Ένα τέλος διαχείρισης ανά πακέτο, εκτιμώμενου ύψους 1,5-2 ευρώ, εξετάζεται ως πρόσθετη επιβάρυνση.
Η απόφαση του ECOFIN επιταχύνει το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής, μεταθέτοντας την έναρξη από το 2028 στις αρχές του 2026. Εντός του 2026 θα τεθεί σε εφαρμογή μια «απλή» μεταβατική λύση, ενώ εντός δύο ετών θα υπάρξουν αυστηρότερα μέτρα και μια νέα πλατφόρμα ηλεκτρονικής εκκαθάρισης για αγορές από e-shops τρίτων χωρών.
Αυτό επηρεάζει άμεσα δημοφιλείς πλατφόρμες όπως οι Temu, Shein και Trendyol, των οποίων το μοντέλο πωλήσεων βασιζόταν σε μεγάλο βαθμό στην απαλλαγή δασμών για δέματα κάτω των 150 ευρώ. Οι αλλαγές αυτές αναμένεται να μειώσουν το πλεονέκτημα των πολύ χαμηλών τιμών τους, ενώ πιθανόν να αναγκαστούν να αναθεωρήσουν τις πολιτικές δωρεάν αποστολής και επιστροφών.