Πολιτική θύελλα στη Γαλλία: Σε κρίσιμο σταυροδρόμι η κυβέρνηση Μπαϊρού
Ο πρωθυπουργός αντιμετωπίζει νέα ψήφο εμπιστοσύνης λόγω της κρίσης χρέους
Η Γαλλία προετοιμάζεται για νέες πολιτικές αναταραχές, αφότου ο πρωθυπουργός Φρανσουά Μπαϊρού ζήτησε ψήφο εμπιστοσύνης για το σχέδιό του για μείωση του χρέους, η οποία θα διεξαχθεί στις 8 Σεπτεμβρίου, με τα κόμματα της αντιπολίτευσης της άκρας δεξιάς και της σκληροπυρηνικής αριστεράς να έχουν δεσμευτεί να τον απομακρύνουν. Η κίνηση αυτή ήρθε καθώς αυξάνονται οι εκκλήσεις για πανεθνικό lockdown και μαζικές διαμαρτυρίες κατά των μέτρων λιτότητας στις 10 Σεπτεμβρίου.
Η επικείμενη ψηφοφορία για την ανανέωση, ή μη, της εμπιστοσύνης της Βουλής, στις 8 Σεπτεμβρίου αναμένεται να καθορίσει αν ο πρωθυπουργός θα παραμείνει στη θέση του ή θα ακολουθήσει την τύχη του προκατόχου του, Μισέλ Μπαρνιέ.
Η ηγέτιδα της ακροδεξιάς Μαρίν Λεπέν – της οποίας το κόμμα Εθνικός Συναγερμός είχε απείχε σε προηγούμενες ψήφους εμπιστοσύνης κατά του Μπαϊρού, επιτρέποντάς του να επιβιώσει – τώρα λέει ότι θέλει τη διάλυση του κοινοβουλίου και την προκήρυξη νέων βουλευτικών εκλογών.
Ο ακροαριστερός Ζαν-Λικ Μελανσόν , ο οποίος έχει ξεκινήσει και στο παρελθόν ανεπιτυχείς προσπάθειες να ανατρέψει τον Μπαϊρού, άφησε να εννοηθεί ότι ο Μακρόν πρέπει να παραιτηθεί εάν ο 74χρονος Μπαϊρού χάσει αυτή τη φορά.
«Ο Μακρόν είναι χάος», δήλωσε την Τρίτη ο επικεφαλής του ακροαριστερού κόμματος «Ανυπότακτη Γαλλία» , προσθέτοντας ότι θα προτείνει πρόταση μομφής κατά του προέδρου στο κοινοβούλιο.
Η Γαλλία σε παρατεταμένο πολιτικό αδιέξοδο
Η βιαστική διάλυση του Κοινοβουλίου από τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν τον Ιούλιο του 2024 δημιούργησε ένα ασταθές πολιτικό σκηνικό, με την Εθνοσυνέλευση να διαιρείται σε τρία μπλοκ: τους κεντρώους, τη λαϊκιστική δεξιά και την αριστερά. Η έλλειψη πλειοψηφίας εμποδίζει τον σχηματισμό σταθερής κυβέρνησης, αφήνοντας τη χώρα σε παρατεταμένο πολιτικό αδιέξοδο.
Ο Μακρόν, αποστασιοποιημένος από τις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις, επικεντρώνεται κυρίως στις διεθνείς σχέσεις και στον ρόλο της Γαλλίας στην ουκρανική κρίση. Στο εσωτερικό, ο Μισέλ Μπαρνιέ είχε αποτύχει να διατηρήσει κοινοβουλευτική στήριξη και ανατράπηκε τον περασμένο Δεκέμβριο. Ο Μπαϊρού δείχνει να αντιμετωπίζει αντίστοιχη μοίρα, αλλά επέλεξε να προκαλέσει ο ίδιος την ψήφο εμπιστοσύνης, συνδέοντάς την με τον προϋπολογισμό, που προβλέπει γιγαντιαίες περικοπές άνω των 44 δισ. ευρώ.
Κόστος δανεισμού μεγαλύτερο και από της Ελλάδας
Ο προϋπολογισμός του 2026 περιλαμβάνει μέτρα εξοικονόμησης ύψους άνω 44 δισ. ευρώ, με στόχο τη μείωση του ελλείμματος από το 5,4% του ΑΕΠ το 2025, στο 4,6% το 2026. Μεταξύ αυτών, η κατάργηση δύο εκ των 11 επίσημων αργιών και η αναστολή δημοσίων δαπανών, μέτρα που έχουν προκαλέσει έντονες κοινωνικές αντιδράσεις. Έρευνες δείχνουν ότι το 84% των πολιτών αντιτίθεται στην κατάργηση των αργιών, έναντι 73% τον Ιούλιο.
Το δημόσιο χρέος ανέρχεται στο 114% του ΑΕΠ, καθιστώντας τη Γαλλία την τρίτη πιο επιβαρυμένη χώρα στην ΕΕ, μετά την Ελλάδα και την Ιταλία. Οι δαπάνες εξυπηρέτησης χρέους αγγίζουν τα 66 δισ. ευρώ, ενώ η χώρα καταβάλλει πλέον υψηλότερο κόστος δανεισμού από την Ελλάδα.
Χθες, 26 Αυγούστου, οι απώλειες των γαλλικών τραπεζών ήταν σημαντικές, με τη Société Générale να χάνει 6,31% της αξίας της και την BNP Paribas 5,75%. Την ίδια ημέρα, οι αποδόσεις των 10ετών ομολόγων ανήλθαν στο 3,5% για τη Γαλλία, ξεπερνώντας το 3,4% της Ελλάδας.
Κοινωνικές κινητοποιήσεις και επόμενα βήματα
Οι αντιδράσεις κλιμακώνονται, με την οργάνωση «Bloquons Tout» να προγραμματίζει πανεθνική κινητοποίηση στις 10 Σεπτεμβρίου, με την υποστήριξη του Ζαν-Λυκ Μελανσόν και των συνδικάτων. Η πρωτοβουλία αυτή θυμίζει το κίνημα των «Κίτρινων Γιλέκων» και δείχνει την ένταση που συσσωρεύεται στην κοινωνία.
Αν η κυβέρνηση καταρρεύσει, η πολιτική αναταραχή θα ενταθεί, ενώ θα αυξηθούν οι πιέσεις για παραίτηση του Μακρόν, ο οποίος προς το παρόν απορρίπτει αυτό το ενδεχόμενο. Η προκήρυξη νέων εκλογών παραμένει αβέβαιη, με τους αναλυτές να εκτιμούν ότι ενδεχομένως να ενισχύσει τις λαϊκιστικές δυνάμεις, χωρίς να διασφαλίσει σταθερότητα.
Η Γαλλία εισέρχεται σε μια περίοδο έντονης εσωτερικής αστάθειας, με αναβολή σημαντικών πολιτικών αποφάσεων και αυξημένη ευαλωτότητα σε εξωτερικές κρίσεις, από την ασφάλεια και τη μετανάστευση μέχρι την οικονομία και τη διαχείριση του χρέους.