Παράταση στην προθεσμία καταβολής εισφοράς ΕΛ.Γ.Α. και δυνατότητα προκαταβολής αποζημιώσεων
Με τροπολογία στη Βουλή, οι αγρότες θα έχουν περισσότερο χρόνο για την πληρωμή της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς, ενώ θα μπορούν να λαμβάνουν προκαταβολές αποζημιώσεων ακόμα κι αν δεν έχουν εξοφλήσει την εισφορά.
Παρατείνεται για το έτος 2025 η προθεσμία καταβολής της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς υπέρ του Ελληνικού Οργανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛ.Γ.Α.) έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2026. Αυτό προβλέπεται σε τροπολογία που κατατέθηκε στη Βουλή από τους αρμόδιους υπουργούς.
Η ίδια τροπολογία παρέχει στον ΕΛ.Γ.Α. τη δυνατότητα να χορηγεί προκαταβολές αποζημιώσεων και σε παραγωγούς που υπέβαλαν ενιαία αίτηση ενίσχυσης για το 2025 και υπέστησαν ζημίες, ακόμη και εάν οφείλουν μέρος ή το σύνολο της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς. Η ρύθμιση αυτή γίνεται κατά παρέκκλιση των ισχύοντων διατάξεων.
Ο ΕΛ.Γ.Α., έως τις 31 Μαρτίου 2026, μετά από απόφαση του Διοικητικού του Συμβουλίου, μπορεί να χορηγεί στους δικαιούχους προκαταβολή έως και 80% της εκτιμηθείσας αποζημίωσης. Το ποσοστό αυτό μπορεί να διαφοροποιείται ανάλογα με το ζημιογόνο αίτιο, το προϊόν ή τη γεωγραφική ζώνη. Οι προκαταβολές αυτές, καθώς και οι αποζημιώσεις που καταβάλλονται υπερβαίνοντας τις πιστώσεις αλλά εντός των ταμειακών διαθεσίμων, θεωρούνται νόμιμες. Βαρύνουν τον προϋπολογισμό του ΕΛ.Γ.Α. του 2025 και καλύπτονται από τα έσοδά του από την είσπραξη της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς.
Επιπλέον, παρατείνεται η προθεσμία οριστικοποίησης και αποστολής στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) των οφειλών των παραγωγών που προέρχονται από την ειδική ασφαλιστική εισφορά των ετών 2020, 2021 και 2022.
Σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση, ο πρωτογενής τομέας το 2025 αντιμετώπισε δυσμενείς συνθήκες, με έντονες και συχνές ζημιογόνες αιτίες λόγω ακραίων καιρικών φαινομένων. Αυτό επιβάρυνε οικονομικά τους αγρότες, καθιστώντας δύσκολη την εμπρόθεσμη καταβολή της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς. Για την άμεση υποστήριξη των πληγέντων και τη διατήρηση της λειτουργικής επάρκειας του ΕΛ.Γ.Α., κρίθηκε αναγκαία η θέσπιση εξαιρετικών ρυθμίσεων για το 2025.
Οι ρυθμίσεις αυτές αφορούν την παράταση της προθεσμίας καταβολής της εισφοράς του 2025 και τη δυνατότητα χορήγησης προκαταβολών αποζημίωσης ανεξαρτήτως της εξόφλησης της εισφοράς, υπό προϋποθέσεις ασφαλιστικής συνέπειας. Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΛ.Γ.Α. θα μπορεί να καθορίζει διαφοροποιημένα ποσοστά προκαταβολής έως 80%, κατά παρέκκλιση του θεσμικού πλαισίου, για την εύρυθμη και ευέλικτη εφαρμογή της διαδικασίας αποζημίωσης.
Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις είναι έκτακτες και περιορισμένες χρονικά, με στόχο την αποκατάσταση της οικονομικής βιωσιμότητας των εκμεταλλεύσεων και τη διασφάλιση της ταχείας ροής αποζημιώσεων, χωρίς να επηρεάζεται η σταθερότητα του ασφαλιστικού συστήματος του ΕΛ.Γ.Α.
Στην τροπολογία περιλαμβάνεται επίσης ειδική ρύθμιση για την ολοκλήρωση αιτήσεων αντικατάστασης συστημάτων θέρμανσης με πετρέλαιο από συστήματα φυσικού αερίου στον οικιακό τομέα, σε περιοχές μετάβασης.
Η τροπολογία κατατέθηκε στο νομοσχέδιο για τη δέσμευση, χρήση, μεταφορά και αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα, του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το οποίο συζητείται σύντομα στην Ολομέλεια της Βουλής.