COP30: Η φωνή των νέων για το κλιματικό μέλλον στο Μπελέμ

Λίγες μόνο ώρες απομένουν για την έναρξη της φετινής Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (COP30), η οποία θα λάβει χώρα από τις 10 έως τις 21 Νοεμβρίου στο Μπελέμ της Βραζιλίας. Ενώ επιστήμονες και φορείς εκφράζουν έντονη ανησυχία για την επίτευξη των στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού, με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, να δηλώνει ότι «αποτύχαμε» στον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη στο 1,5°C, παράλληλα τονίζει ότι «ουδέποτε ήμασταν καλύτερα εξοπλισμένοι για να την καταπολεμήσουμε».

Καθώς εκατοντάδες ηγέτες ετοιμάζονται να διαπραγματευτούν το μέλλον του πλανήτη, η γενιά που θα βιώσει τις άμεσες συνέπειες της κλιματικής κρίσης απαιτεί να καθίσει στο «τραπέζι των διαπραγματεύσεων». Οι νέοι, παρά το γεγονός ότι βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των επιπτώσεων, παραμένουν υποεκπροσωπούμενοι. Σύμφωνα με παγκόσμια στοιχεία, οι πολιτικοί κάτω των 30 ετών αποτελούν μόλις το 2,74% στα κοινοβούλια παγκοσμίως, ενώ οι ηλικίας κάτω των 40 ανέρχονται στο 18,82%.

Στην COP30, η ελληνική νεολαία διεκδικεί δυναμικά τη φωνή της. Ο Άγγελος Πάστρας, μηχανικός και σύμβουλος στην DNV, συμμετέχει για πέμπτη φορά σε Διάσκεψη του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή. Το έναυσμα για την ενασχόλησή του αποτέλεσε το βιβλίο του Αλ Γκορ «Μια άβολη αλήθεια». «Η βασική προτεραιότητα για φέτος ήταν η κατάθεση των Εθνικά Καθορισμένων Συνεισφορών (NDCs) για τη μείωση των ρύπων έως το 2050. Ωστόσο, μέχρι τέλη Σεπτεμβρίου, είχε κατατεθεί μόνο το 60%», επισημαίνει, τονίζοντας την ανάγκη ευθυγράμμισης με τον στόχο του 1,5 βαθμού Κελσίου.

Η Ράνια Παπαδοπούλου, πρόεδρος του Youth Climate Diplomacy Forum, υπογραμμίζει τη σημασία των διασκέψεων για την Ελλάδα, η οποία, ως μέλος της ΕΕ, αντιμετωπίζει σοβαρές συνέπειες από την κλιματική αλλαγή. «Η πολιτική προστασία χρειάζεται επιτάχυνση στην οχύρωση της κοινωνίας μας, καθώς οι συνέπειες μάς προλαβαίνουν», αναφέρει. Επισημαίνει επίσης την αναγκαιότητα της ουσιαστικής συμμετοχής των νέων, καθώς η Ελλάδα αποτελεί κινητήρια δύναμη στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.

«Χρειάζεται συστηματική και αξιοκρατική συμπερίληψη των νέων ανθρώπων στις διαπραγματεύσεις, καθώς είναι αυτοί που τους αφορά άμεσα το μέλλον τους. Δεν είναι ηγέτες του αύριο, αλλά του σήμερα», δηλώνει ο κ. Πάστρας, τονίζοντας την ανάγκη κατανόησης της έκτασης του προβλήματος και αλλαγής του αφηγήματος προς μια θετική κατεύθυνση, με στόχο την κλιματική ισορροπία, τη βιωσιμότητα και το Net Zero 2050 / 1.5C.

Η κ. Παπαδοπούλου, από την εμπειρία της στην COP28, παρατηρεί ότι, ενώ υπήρχε ισχυρή παρουσία νέων, «οι πόρτες έκλεισαν» με την έναρξη των επίσημων διαπραγματεύσεων. «Θέλουμε να περάσουμε από τις παράλληλες εκδηλώσεις στη συμμετοχή στις διαπραγματεύσεις», εξηγεί, αναφερόμενη στις προσπάθειες του YOUNGO, του επίσημου φορέα νέων του UNFCCC. Ωστόσο, επισημαίνει ότι «οι πόρτες κλείνουν όταν ξεκινούν οι διαπραγματεύσεις» και ότι η Ελλάδα δεν έχει εκπροσώπηση νέων πρεσβευτών τα τελευταία χρόνια.

Ένα επιπλέον εμπόδιο είναι το υψηλό κόστος συμμετοχής, με τον μέσο όρο να ξεπερνά τα 4.500 δολάρια, καθιστώντας δύσκολη τη συμμετοχή νέων ειδικών και εκπροσώπων.

Όσον αφορά την πράσινη μετάβαση, τόσο η κ. Παπαδοπούλου όσο και ο κ. Πάστρας τονίζουν την ανάγκη να είναι δίκαιη. Η κ. Παπαδοπούλου εκφράζει προβληματισμό για τη συμφωνία της ΕΕ σχετικά με τις μειώσεις εκπομπών, που επιτρέπει διεθνείς πιστώσεις άνθρακα έως 10%. Ο κ. Πάστρας, παρότι επισημαίνει την εξαιρετική πορεία της Ελλάδας στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ανησυχεί για τις συζητήσεις περί νέων εξορύξεων.

«Αν ήμουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, θα πρότεινα επένδυση στην παιδεία και την εκπαίδευση της νέας γενιάς», δηλώνει η κ. Παπαδοπούλου. «Προτεραιότητα των ηγεσιών είναι να οχυρώσουν τη νέα γενιά απέναντι στα fake news και τις θεωρίες συνωμοσίας, μέσω ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, γιατί μόνο έτσι μπορούμε να προχωρήσουμε σε όλες τις αλλαγές», καταλήγει.