Ψηφιακή Επανάσταση: Ολοκληρωμένη Ψηφιοποίηση Κρατικών Αρχείων για ένα Σύγχρονο Κράτος

Το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης βρίσκεται στην αιχμή μιας πρωτοφανούς μεταρρύθμισης της Δημόσιας Διοίκησης, προχωρώντας στη συστηματική ψηφιοποίηση του αρχειακού υλικού του κράτους. Το έργο, που χρηματοδοτείται από το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», έχει ως στόχο την ψηφιακή μετατροπή ενός τεράστιου όγκου, άνω των 1,2 δισεκατομμυρίων σελίδων, εγχάρτων αρχείων, καθιστώντας τα προσβάσιμα, ταξινομημένα και λειτουργικά ψηφιακά δεδομένα.

Αυτή η διαδικασία, μοναδική για τα ελληνικά δεδομένα, περιλαμβάνει τη δημιουργία νέων, ενιαίων πληροφοριακών συστημάτων, ικανών να φιλοξενήσουν, να οργανώσουν και να διασυνδέσουν τους ψηφιοποιημένους φακέλους. Με την ολοκλήρωσή του, κεντρικοί τομείς όπως η Δικαιοσύνη, η Υγεία, οι Υποδομές, το Κτηματολόγιο, η Μετανάστευση και η Ναυτιλία, θα διαθέτουν τακτοποιημένα αρχεία με ενιαία πρότυπα, προσβάσιμα από κεντρικά πληροφοριακά συστήματα. Για πρώτη φορά, κρίσιμες υπηρεσίες θα μπορούν να αντλούν, να ανακτούν και να αξιοποιούν δεδομένα με συνέπεια και ταχύτητα.

Ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου, τόνισε: «Υλοποιούμε το μεγαλύτερο έργο ψηφιοποίησης που έχει πραγματοποιηθεί στη χώρα. Με 590 εκατομμύρια ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και 161 εκατομμύρια από εθνικούς πόρους, προχωρούμε στη συνολική αναβάθμιση των αρχείων του Δημοσίου».

Η διπλή κεντρική στόχευση του έργου αφορά αφενός τη διαφύλαξη του διοικητικού και ιστορικού πλούτου της χώρας και αφετέρου τη δημιουργία ενός θεμελίου για την ανάπτυξη αποδοτικότερων και διαφανέστερων δημόσιων υπηρεσιών. Η μεταφορά των εγγράφων σε ενιαίο ψηφιακό περιβάλλον θα επιτρέψει στη Δημόσια Διοίκηση να επεξεργάζεται και να αξιοποιεί την πληροφορία με εντελώς νέο τρόπο. Η πρόσβαση στα αρχεία θα γίνεται ταχύτερα, χωρίς χρονοβόρες εσωτερικές αναζητήσεις, ενώ η διαχείριση των υποθέσεων θα επιταχυνθεί σημαντικά. Η ψηφιοποίηση αναμένεται να οδηγήσει σε εξοικονόμηση πόρων, μείωση της γραφειοκρατίας και ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του κράτους, παράλληλα με την αύξηση της διαφάνειας.

Για τον πολίτη, οι αλλαγές θα είναι άμεσες. Δικαιολογητικά που απαιτούσαν εβδομάδες για τον εντοπισμό τους, θα είναι πλέον διαθέσιμα με λίγα κλικ. Η αναζήτηση εγγράφων θα γίνεται ταχύτερα, με μεγαλύτερη ακρίβεια και σαφή ιχνηλάτηση, περιορίζοντας δραστικά την ανάγκη φυσικής παρουσίας και πολλαπλών επισκέψεων στις υπηρεσίες.

Ένας από τους σημαντικότερους λόγους υλοποίησης του έργου είναι η προστασία του διοικητικού και ιστορικού υλικού. Αρχεία δεκαετιών, συχνά αποθηκευμένα σε ακατάλληλες συνθήκες, κινδυνεύουν με φθορά ή οριστική απώλεια. Η ψηφιοποίηση λειτουργεί ως ασπίδα για τη «θεσμική μνήμη» του ελληνικού κράτους, διασφαλίζοντας τη διατήρηση πολύτιμων εγγράφων για το μέλλον.

Η ψηφιακή ανασύνταξη των αρχείων στοχεύει επίσης στη δημιουργία ενός ενιαίου και αξιόπιστου πυρήνα δεδομένων. Με ενιαίες δομές και διαλειτουργικά συστήματα, το κράτος θα μπορεί να χρησιμοποιεί τα δεδομένα για καλύτερο σχεδιασμό πολιτικών, επιταχύνοντας διαδικασίες σε τομείς όπως η Δικαιοσύνη, η Υγεία και η μεταναστευτική πολιτική. Η παροχή αξιόπιστης πληροφορίας σε πραγματικό χρόνο θα καθιστά τις αποφάσεις περισσότερο τεκμηριωμένες.

Επιπλέον, η συγκρότηση ενός τέτοιου ψηφιακού αποθέματος δεδομένων αποτελεί προϋπόθεση για την ανάπτυξη σύγχρονων εφαρμογών Τεχνητής Νοημοσύνης, επιτρέποντας στο κράτος να αξιοποιήσει τεχνολογίες αιχμής για πρόβλεψη, αυτοματοποίηση και ευφυείς υπηρεσίες.

Το έργο υλοποιείται σε συνεργασία με τα υπουργεία Παιδείας, Υγείας, Υποδομών και Μεταφορών, Δικαιοσύνης, Μετανάστευσης και Ασύλου, Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής. Ο συνολικός προϋπολογισμός ανέρχεται σε 590 εκατομμύρια ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, με το ΦΠΑ ύψους 161 εκατομμυρίων ευρώ να καλύπτεται από εθνικούς πόρους.

Η δράση περιλαμβάνει τη ψηφιοποίηση αρχείων στα Υπουργεία Δικαιοσύνης (300 εκατ. σελίδες), Υγείας (190 εκατ. σελίδες), στα Γενικά Αρχεία του Κράτους (55 εκατ. σελίδες), στο σύστημα Μετανάστευσης και Ασύλου (80 εκατ. σελίδες), σχεδιασμό Ολοκληρωμένου Γεωγραφικού Πληροφοριακού Συστήματος (4 εκατ. σελίδες), ψηφιοποίηση αρχείων Πολεοδομικής Πληροφορίας (44 εκατ. σχέδια) και Αρχείου Υποθηκοφυλακείων για το Εθνικό Κτηματολόγιο (600 εκατ. σελίδες), καθώς και ψηφιοποίηση αρχείου του Υπουργείου Ναυτιλίας (7 εκατ. σελίδες). Επίσης, χρηματοδοτούνται έργα για την ασφαλή αποθήκευση φυσικών αρχείων και την υπηρεσία Προγραμματισμού Δορυφορικών Αποστολών Παρατήρησης Γης.

Μέχρι σήμερα, έχουν ψηφιοποιηθεί 817,5 εκατομμύρια σελίδες, ποσοστό 68% του συνολικού στόχου. Η ολοκλήρωση του προγράμματος αναμένεται έως το καλοκαίρι του 2026.

«Τα νούμερα είναι εντυπωσιακά. Έχουμε ήδη φτάσει στο 68% του στόχου, ψηφιοποιώντας 817,5 εκατομμύρια σελίδες», δήλωσε ο υπουργός, τονίζοντας ότι η ψηφιοποίηση καθιστά αρχεία της Δικαιοσύνης, της Υγείας, του Κτηματολογίου και των Πολεοδομιών πραγματικά προσβάσιμα, μειώνοντας τη γραφειοκρατία. «Δημιουργούμε ένα μεγάλο και πολύτιμο σύνολο δεδομένων, ικανό να στηρίξει την ανάπτυξη εφαρμογών Τεχνητής Νοημοσύνης και να βελτιώσει ουσιαστικά τον τρόπο με τον οποίο σχεδιάζουμε και υλοποιούμε δημόσιες πολιτικές. Είναι μια μεταρρύθμιση που κάνει το κράτος πιο γρήγορο, πιο αποδοτικό και πραγματικά σύγχρονο».