Η ελληνική οικονομία κερδίζει έδαφος: Ανάπτυξη, ανθεκτικότητα και νέες ευκαιρίες

Η ελληνική οικονομία εισέρχεται στο νέο έτος με αξιοσημείωτη αναπτυξιακή ορμή, υπερβαίνοντας τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Η θετική αυτή πορεία οφείλεται τόσο στη βελτίωση των εσωτερικών οικονομικών μεγεθών όσο και στις ευνοϊκές διεθνείς συγκυρίες. Οι γεωπολιτικές ανακατατάξεις των τελευταίων ετών έχουν αναβαθμίσει το στρατηγικό και οικονομικό αποτύπωμα της χώρας, σε μια περίοδο που η Ευρώπη επιδιώκει την απεξάρτησή της από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα.

Η αυξανόμενη σημασία των θαλάσσιων μεταφορών υγροποιημένου φυσικού αερίου, σε συνδυασμό με τις υπάρχουσες υποδομές αποθήκευσης και διασύνδεσης, καθιστούν την Ελλάδα έναν αναδυόμενο ενεργειακό κόμβο για την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη. Ταυτόχρονα, οι διεθνείς τάσεις αναδιάρθρωσης των εφοδιαστικών αλυσίδων, όπως το friend-shoring και το near-shoring, ενισχύουν τη θέση της χώρας ως περιφερειακού διαμετακομιστικού κόμβου, προσελκύοντας στρατηγικές επενδύσεις και πέραν του ενεργειακού τομέα.

Η συνεχής άνοδος του παγκόσμιου τουρισμού στηρίζει δυναμικά την ελληνική οικονομία, αξιοποιώντας το ισχυρό συγκριτικό πλεονέκτημα της χώρας και συμβάλλοντας ουσιαστικά στη χρηματοδότηση του εμπορικού ελλείμματος μέσω των ταξιδιωτικών εισπράξεων.

Σε μακροοικονομικό επίπεδο, η Ελλάδα παρουσιάζει ανθεκτική μεγέθυνση. Το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 2% σε ετήσια βάση το πρώτο εννεάμηνο του 2025, έναντι 1,7% στην ΕΕ-27 και 1,5% στην Ευρωζώνη, συνεχίζοντας μια τετραετή περίοδο υπεραπόδοσης. Αυτή η θετική πορεία στηρίζεται κυρίως στην ιδιωτική κατανάλωση, η οποία ενισχύθηκε από την άνοδο των εισοδημάτων, τη βελτίωση της απασχόλησης και τις ισχυρές τουριστικές επιδόσεις, καθώς και στις επενδύσεις, που υποστηρίχθηκαν από ευρωπαϊκούς πόρους. Οι καθαρές εξαγωγές συνέβαλαν επίσης σημαντικά.

Η αγορά εργασίας παρουσιάζει σταθερή βελτίωση, με το μέσο ποσοστό ανεργίας να διαμορφώνεται στο 9% το πρώτο δεκάμηνο του 2025. Παρόλο που παραμένει υψηλό συγκριτικά με την ΕΕ-27, έχει μειωθεί σημαντικά σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Την ίδια περίοδο, η απασχόληση αυξήθηκε κατά 1,4%, φτάνοντας τον Οκτώβριο τα 4,35 εκατομμύρια απασχολούμενους, επίπεδο που είχε να καταγραφεί από το 2010. Αυτή η εξέλιξη ενισχύει το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών και την ιδιωτική κατανάλωση.

Τα δημόσια οικονομικά, που στο παρελθόν αποτελούσαν αδύναμο σημείο, μετατρέπονται πλέον σε συγκριτικό πλεονέκτημα. Η ενίσχυση των μηχανισμών καταπολέμησης της φοροδιαφυγής οδήγησε σε πρωτογενές πλεόνασμα της Γενικής Κυβέρνησης ύψους 12,4 δισ. ευρώ το πρώτο δεκάμηνο του έτους. Η Ελλάδα αναμένεται να διατηρήσει ισχυρές δημοσιονομικές επιδόσεις το 2025, ενώ ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ συνεχίζει να μειώνεται. Η δημοσιονομική αξιοπιστία αντικατοπτρίζεται στις αναβαθμίσεις της πιστοληπτικής ικανότητας και στην πτώση της απόδοσης του ελληνικού δεκαετούς ομολόγου, κάτω από εκείνη της Ιταλίας και της Γαλλίας.

Ο τουρισμός αποτελεί τέταρτο πυλώνα στήριξης, με το 2025 να αναμένεται ως το τρίτο συνεχόμενο έτος ρεκόρ. Το πρώτο δεκάμηνο σημειώθηκε αύξηση 4,4% στις αφίξεις και 8,9% στις εισπράξεις, με θετικές επιδόσεις από βασικές αγορές.

Οι προοπτικές για το νέο έτος παραμένουν θετικές, με τον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ να αναμένεται να υπερβεί τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους, κυρίως λόγω των επενδύσεων που θα τονωθούν από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Η ιδιωτική κατανάλωση θα συνεχίσει να ενισχύεται, ενώ η αγορά εργασίας αναμένεται να βελτιώνεται, αν και με βραδύτερο ρυθμό. Οι πληθωριστικές πιέσεις αναμένεται να αποκλιμακωθούν, με την ενέργεια να παραμένει κρίσιμος παράγοντας.

Οι βασικοί κίνδυνοι συνδέονται με τις γεωπολιτικές εντάσεις, τις εμπορικές σχέσεις ΗΠΑ-ΕΕ, τον προστατευτισμό, τις φυσικές καταστροφές και πιθανές καθυστερήσεις στην υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Παρά τις θετικές εξελίξεις, η Ελλάδα αντιμετωπίζει διαρθρωτικές προκλήσεις, όπως χαμηλότερη συμμετοχή επενδύσεων στο ΑΕΠ, υστέρηση στην παραγωγικότητα, χαμηλότερα ποσοστά απασχόλησης και ανάγκη σύγκλισης του κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Η μείωση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών, μέσω ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας, της καινοτομίας και της εκπαίδευσης, παραμένει κρίσιμη.

Η προσιτή στέγαση αναδεικνύεται σε βασική προτεραιότητα. Ευρωπαϊκά και εθνικά μέτρα, όπως προγράμματα ανακαίνισης, περιορισμοί στη βραχυχρόνια μίσθωση και κίνητρα για ιδιωτικές επενδύσεις, στοχεύουν στην αντιμετώπιση αυτού του αυξανόμενου κοινωνικού και οικονομικού ζητήματος.