Εορταστική αγορά σε δύσκολη τροχιά: Οικονομική «ψαλίδα» στην περιφέρεια

Οι προσδοκίες για αύξηση της εμπορικής κίνησης στις περιφερειακές οικονομίες της χώρας κατά την περίοδο των εορτών διαψεύδονται. Παρόλο που παραδοσιακά η εορταστική περίοδος αποτελεί «ανάσα» για το εμπόριο εκτός των μεγάλων αστικών κέντρων, φέτος η εικόνα στην ηπειρωτική Ελλάδα αποκαλύπτει μια αγορά που αδυνατεί να ανακάμψει. Η κατάσταση αυτή συντίθεται από τις αγροτικές κινητοποιήσεις, την πρόσφατη κακοκαιρία και την ήδη αισθητή οικονομική δυσπραγία, παράγοντες που πλήττουν τη ζήτηση, περιορίζουν τις μετακινήσεις και «ροκανίζουν» τον σημαντικότερο μήνα του χρόνου.

Στα Τρίκαλα, όπου ο θεσμός του «Μύλου των Ξωτικών» λειτουργεί κάθε Δεκέμβριο ως βαρόμετρο για ολόκληρη τη Θεσσαλία, η εικόνα πίσω από τη γιορτινή βιτρίνα είναι ενδεικτική της γενικότερης κατάστασης στην περιφέρεια. Παρά την αυξημένη κίνηση τις τελευταίες ημέρες, επαγγελματίες της πόλης αναφέρουν πτώση του τζίρου κατά 30%-40% σε σύγκριση με πέρυσι, μια απώλεια που δεν μπορεί να καλυφθεί από λίγες «καλές» ημέρες.

«Για πολλούς, ο Δεκέμβριος είναι ο μήνας που θρέφει τους 11», επισημαίνει ο Κωνσταντίνος Παπαευθυμίου, πρόεδρος του Επιμελητηρίου Τρικάλων, προσθέτοντας ότι «αν χαθεί, δεν αναπληρώνεται». Όπως εξηγεί, η φετινή περίοδος ξεκίνησε με δύο εβδομάδες έντονων καιρικών φαινομένων, ενώ στη συνέχεια οι αγροτικές κινητοποιήσεις ενίσχυσαν την αβεβαιότητα σε οικογένειες που καλούνται να αποφασίσουν αν θα ταξιδέψουν, δεδομένου του αυξημένου κόστους, του κινδύνου ταλαιπωρίας στους δρόμους και της παρουσίας μικρών παιδιών.

Σύμφωνα με τον κ. Παπαευθυμίου, η εικόνα των τελευταίων ημερών, με αυξημένη κίνηση και παρουσία επισκεπτών, δεν αλλάζει το βασικό συμπέρασμα της αγοράς: μια περίοδος 40-50 ημερών δεν «σώζεται» από τέσσερις ή πέντε καλές ημέρες, ειδικά όταν ο Ιανουάριος και ο Φεβρουάριος προμηνύονται, σύμφωνα με τους τοπικούς φορείς, εξαιρετικά δύσκολοι.

Αντίστοιχη εικόνα καταγράφεται και στη Μαγνησία, όπου το Επιμελητήριο Μαγνησίας ζητά πολιτική λύση στο αγροτικό ζήτημα, προειδοποιώντας ότι η συνέχιση των κινητοποιήσεων απειλεί την κατάρρευση της εορταστικής αγοράς στον Βόλο. Οι δυσκολίες στις μετακινήσεις και η επιφυλακτικότητα των καταναλωτών συμπιέζουν τη ζήτηση σε μια περίοδο που κρίνει τη βιωσιμότητα πολλών μικρών επιχειρήσεων.

Η κατάσταση στα Τρίκαλα και τη Μαγνησία αναδεικνύει ότι το πρόβλημα δεν είναι μεμονωμένο. Η περιφερειακή οικονομία είχε ήδη εισέλθει στην εορταστική περίοδο εμφανώς «κουρασμένη». Οι αγροτικές κινητοποιήσεις λειτουργούν ως επιταχυντής: περιορίζουν τις μετακινήσεις, απομακρύνουν από την κατανάλωση τους ίδιους τους αγρότες – οι οποίοι αποτελούν κρίσιμη ομάδα καταναλωτών για την ύπαιθρο – και συμπιέζουν τον τζίρο στην πλέον κρίσιμη χρονική στιγμή.

Την ίδια ώρα, οι αποκλεισμοί και οι παρακάμψεις αυξάνουν τους χρόνους δρομολογίων και το λειτουργικό κόστος των μεταφορών, το οποίο μεταφέρεται σταδιακά στην αγορά. Η αυξημένη χρήση δευτερευουσών οδών έχει αναδείξει, επιπλέον, σοβαρό ζήτημα οδικής ασφάλειας, επιβαρύνοντας ακόμη περισσότερο τη λειτουργία της εφοδιαστικής αλυσίδας.

Οι εκτιμήσεις του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά επιβεβαιώνουν την πραγματική κατάσταση στην αγορά. Οι ημερήσιες απώλειες για την οικονομία υπολογίζονται σε 31-45 εκατομμύρια ευρώ, με το λιανεμπόριο και τα logistics να δέχονται το μεγαλύτερο πλήγμα. Κάθε επιπλέον εβδομάδα κινητοποιήσεων προσθέτει περίπου 200 εκατομμύρια ευρώ ζημιά, ιδίως στην περιφέρεια.

Ωστόσο, το διακύβευμα υπερβαίνει κατά πολύ τις τοπικές αγορές. Για την οικονομία συνολικά, το ρίσκο είναι συστημικό: διαταραχή της εφοδιαστικής αλυσίδας, απώλειες τζίρου σε μια κρίσιμη περίοδο, αυξημένο κόστος που μετακυλίεται στις τιμές και πλήγμα στην αξιοπιστία της χώρας ως εμπορικού και τουριστικού προορισμού.

Κορυφαίοι φορείς της επιχειρηματικότητας, με κοινή έκκληση, ζήτησαν άμεσο διάλογο και διασφάλιση της οικονομικής δραστηριότητας. Σε κοινή ανακοίνωση, ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών, η Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας, ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων και ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Ελλάδος τονίζουν ότι, ενώ τα αιτήματα των αγροτών έχουν βάση, η παρατεταμένη κλιμάκωση των κινητοποιήσεων εν μέσω της εορταστικής περιόδου απειλεί να επιφέρει δυσανάλογες απώλειες σε εμπόριο, βιομηχανία, τουρισμό και μεταφορές.

Ήδη από τις αρχές του μήνα, με μια σπάνιας έντασης και ασυνήθιστα σκληρή προειδοποίηση, ο ιδρυτής και Πρόεδρος της Jumbo, Απόστολος Βακάκης, παρενέβη δημοσίως για τους κινδύνους που ελλοχεύουν για την αγορά από την κλιμακούμενη ένταση στις κινητοποιήσεις των αγροτών και την προοπτική αποκλεισμού εθνικών οδικών αρτηριών, λιμανιών, αεροδρομίων και τελωνείων. Προέτρεψε ευθέως την κυβέρνηση να προχωρήσει σε αποτελεσματικές λύσεις για τη διαφύλαξη της ομαλότητας σε μια κρίσιμη περίοδο για το εμπόριο. «Ο Όμιλος Jumbo καλεί την Πολιτεία να διασφαλίσει άμεσα και με απόλυτο τρόπο την ομαλότητα στην αγορά και την εύρυθμη λειτουργία της Χώρας κατά τη διάρκεια αυτής της κρίσιμης περιόδου, διότι απλά δεν έχουμε την πολυτέλεια ημίμετρων που μαθηματικά θα οδηγήσουν σε αδιέξοδα και μη αναστρέψιμες επιπλοκές στην εξαγωγική οικονομία και στην ίδια την Ελλάδα», ανέφερε χαρακτηριστικά.