Αύξηση διαθέσιμου εισοδήματος νοικοκυριών στην Ελλάδα

Σύμφωνα με νέο οικονομικό δελτίο της Eurobank, το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών στην Ελλάδα αναμένεται να παρουσιάσει αύξηση το δεύτερο τρίμηνο του 2025, με την εγχώρια αγορά εργασίας να διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο.

Το δελτίο “7 Ημέρες Οικονομία” παρουσιάζει τα τελευταία στοιχεία για την εξέλιξη του διαθέσιμου εισοδήματος (disposable income) των νοικοκυριών, όπως αυτά προκύπτουν από τους μη χρηματοοικονομικούς λογαριασμούς θεσμικών τομέων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ). Τα στοιχεία, σε τρέχουσες τιμές και μη εποχικά διορθωμένα, αποτυπώνουν τη ροή πόρων (resources) και τη διάθεσή τους σε διάφορες χρήσεις (uses), διαχωρίζοντας την οικονομία σε επιμέρους φορείς. Ως αθροιστικές (aggregate) μεταβλητές, οι μεταβολές αυτές μπορεί να μην είναι ομοιόμορφες για όλα τα νοικοκυριά.

Το β’ τρίμηνο του 2025, το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών στην Ελλάδα ανήλθε στα 41,9 δισ. ευρώ, καταγράφοντας ετήσια αύξηση 8,1% (3,2 δισ. ευρώ). Σε πραγματικούς όρους, η ενίσχυση ήταν ηπιότερη, στο 4,8%, λόγω της επίδρασης της ανόδου των τιμών. Για το α’ εξάμηνο του 2025, το διαθέσιμο εισόδημα παρουσίασε ετήσια αύξηση 4,9% (1,7% σε πραγματικούς όρους). Σε σύγκριση με το αντίστοιχο προ πανδημίας διάστημα (α’ εξάμηνο 2019), η αύξηση ήταν 28,9% (8,2% σε πραγματικούς όρους).

Σύμφωνα με τη μεθοδολογία των εθνικών λογαριασμών, το εισόδημα των νοικοκυριών προέρχεται από τη συμμετοχή στην αγορά εργασίας (εισόδημα εξαρτημένης εργασίας), την ιδιοκτησία ατομικών επιχειρήσεων (μικτό εισόδημα), την ιδιοκτησία κατοικιών (λειτουργικό πλεόνασμα), την κατοχή περιουσιακών στοιχείων (εισόδημα περιουσίας) και από μεταβιβαστικές πληρωμές (κοινωνικές παροχές). Από την άλλη πλευρά, οι πόροι που καταβάλλονται περιλαμβάνουν τόκους, φόρους εισοδήματος και πλούτου, κοινωνικές εισφορές και λοιπές μεταβιβάσεις. Η διαφορά αυτών των πόρων αποτελεί το διαθέσιμο εισόδημα, το οποίο κατανέμεται σε κατανάλωση και αποταμίευση.

Το β’ τρίμηνο του 2025, η κατανάλωση των νοικοκυριών στην Ελλάδα διαμορφώθηκε στα 43,2 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 5,0%. Με διαθέσιμο εισόδημα 41,9 δισ. ευρώ, η αποταμίευση ήταν αρνητική, στα -1,3 δισ. ευρώ (-3,0% του ακαθάριστου διαθέσιμου εισοδήματος). Ωστόσο, η αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος ξεπέρασε την αύξηση της κατανάλωσης, με αποτέλεσμα η αποταμίευση να γίνει λιγότερο αρνητική σε σχέση με το β’ τρίμηνο του 2024.

Ιδιαίτερα σημαντική ήταν η συνεισφορά του εισοδήματος εξαρτημένης εργασίας στην αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος. Οι αμοιβές εξαρτημένης εργασίας ανήλθαν στα 22,3 δισ. ευρώ, με ετήσια αύξηση 7,0%. Η αύξηση αυτή οφείλεται κατά 61,7% στην αύξηση των αμοιβών ανά απασχολούμενο (4,3%) και κατά 38,3% στην αύξηση του αριθμού των απασχολούμενων (2,6%). Αυτά τα θετικά στοιχεία της αγοράς εργασίας, όπως η μείωση της ανεργίας, η αύξηση της απασχόλησης και των μισθών, αντισταθμίζουν εν μέρει τις αρνητικές συνέπειες του πληθωρισμού. Άλλοι παράγοντες που συνέβαλαν στην αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος περιλαμβάνουν το εισόδημα περιουσίας (αποδόσεις επενδύσεων), το μικτό εισόδημα (κέρδη ατομικών επιχειρήσεων) και το λειτουργικό πλεόνασμα (εισόδημα από κατοικίες).