Η Ελλάδα διεκδικεί την ηγεσία του Eurogroup: Κυριάκος Πιερρακάκης εναντίον Βίνσεντ Βαν Πέτεγκεμ

Στις Βρυξέλλες, όπου λαμβάνει χώρα η κρίσιμη ψηφοφορία για την ηγεσία του Eurogroup, κάθε ψήφος είναι στρατηγικής σημασίας, καθώς αρκετές χώρες-μέλη της ευρωζώνης παραμένουν αναποφάσιστες. Ο Έλληνας υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, και ο Βέλγος ομόλογός του, Βίνσεντ Βαν Πέτεγκεμ, αποτελούν τους δύο διεκδικητές της θέσης που άφησε κενή ο Πασκάλ Ντόναχιου. Και οι δύο υποψήφιοι προέρχονται από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, το οποίο κατέχει δεσπόζουσα θέση στην πολιτική αρένα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Για να εξασφαλίσει τη νίκη, κάθε υποψήφιος καλείται να πείσει τουλάχιστον δέκα συναδέλφους του ότι διαθέτει τα απαραίτητα προσόντα για να καθοδηγήσει την εύθραυστη ευρωζώνη προς βιώσιμη ανάπτυξη, να ελέγξει το υψηλό χρέος και τις υπερβάσεις δαπανών, να αναπτύξει το ψηφιακό ευρώ και να ολοκληρώσει την ενιαία αγορά χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, σύμφωνα με την ανάλυση των Financial Times. Η ψηφοφορία χαρακτηρίζεται αμφίρροπη, με χώρες όπως η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία και η Ισπανία να τηρούν στάση αναμονής.

Ο Κυριάκος Πιερρακάκης εστιάζει στην επιτυχή πορεία ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας μετά από μια δεκαετία αυστηρών μνημονίων και δημοσιονομικών μεταρρυθμίσεων. Υπογραμμίζει ότι η Ελλάδα ξεπέρασε τον μέσο όρο της ευρωζώνης, επιτυγχάνοντας πρωτογενή πλεονάσματα και μειώνοντας το δημόσιο χρέος της, παρουσιάζοντας την ελληνική εμπειρία ως ένα ευρωπαϊκό παράδειγμα.

Αντιθέτως, η υποψηφιότητα του Βαν Πέτεγκεμ επιβαρύνεται από την εκκρεμότητα της βελγικής στάσης σχετικά με τη χρήση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας. Αυτό το ζήτημα έχει προκαλέσει τριβές με τους υπέρμαχους της Ουκρανίας στην ευρωζώνη, όπως οι χώρες της Βαλτικής και η Φινλανδία. Παρά τις δυσκολίες, ο Βαν Πέτεγκεμ τονίζει την ανάγκη για σταθερή ηγεσία σε έναν κόσμο γεμάτο αβεβαιότητα, υποστηρίζοντας ότι η διακριτικότητα, η εμπιστοσύνη και η αποφασιστικότητα είναι τα κλειδιά για τη σταθερότητα της ευρωζώνης.

Η διαδικασία ανάδειξης του νέου προέδρου του Eurogroup, στην οποία συμμετέχουν οι 20 υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης, θα ξεκινήσει στις Βρυξέλλες περίπου στις 17:00 ώρα Ελλάδας. Για την εκλογή αρκεί η απλή πλειοψηφία, δηλαδή 11 ψήφοι από τις 20. Σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί πλειοψηφία, ο υποψήφιος με τις λιγότερες ψήφους ενδέχεται να αποσυρθεί, επιτρέποντας την εκλογή με ομοφωνία, όπως έχει συμβεί και στο παρελθόν. Το 2017, ο Μάριο Σεντένο είχε εκλεγεί μετά από τρεις ψηφοφορίες, ενώ το 2020, ο Πασκάλ Ντόναχιου χρειάστηκε δεύτερο γύρο.

Οι πολιτικές ισορροπίες στο Eurogroup δεν καθορίζονται αποκλειστικά από τα κομματικά κριτήρια, αλλά και από τις τρέχουσες γεωπολιτικές εξελίξεις. Το Βέλγιο, ως έδρα του Euroclear, αντιτίθεται στη χρήση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για την οικονομική στήριξη της Ουκρανίας, προκαλώντας δυσαρέσκεια σε ορισμένες χώρες-μέλη. Ωστόσο, ορισμένοι υποστηρικτές του Βαν Πέτεγκεμ θεωρούν ότι η ανάληψη της προεδρίας από το Βέλγιο θα μπορούσε να κάμψει τις αντιρρήσεις του.

Η εκλογή του Έλληνα υπουργού θα σηματοδοτούσε την επιτυχή «θεραπεία» της Ελλάδας μετά την οικονομική κρίση, μετατρέποντάς την από «αδύναμο κρίκο» σε οδηγό της ευρωζώνης. Η σύγκριση της Ελλάδας με το Βέλγιο σε θέματα δημοσίου χρέους και δημοσιονομικής πολιτικής αναδεικνύει τις ευνοϊκές προοπτικές της Ελλάδας, με το χρέος προς ΑΕΠ να μειώνεται σταθερά.

Η συμμετοχή της Ελλάδας στον τελικό γύρο της διεκδίκησης αποτελεί ήδη από μόνη της επιτυχία. Μια νίκη θα σήμαινε ότι η χώρα, που κάποτε βρισκόταν στο χείλος της χρεοκοπίας, μπορεί να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στην επόμενη δεκαετία της ευρωζώνης. Το Eurogroup, ως άτυπο αλλά κρίσιμο όργανο συντονισμού, διαμορφώνει τη στάση της ευρωζώνης σε καίρια ζητήματα, από τους προϋπολογισμούς μέχρι τη νομισματική πολιτική.

Ο πρόεδρος του Eurogroup δεν είναι απλώς διαχειριστής, αλλά συντονιστής και εκπρόσωπος των κυβερνήσεων των κρατών-μελών της ευρωζώνης, με ρόλο σε διεθνείς οργανισμούς όπως το G7, το G20 και το ΔΝΤ. Για την Ελλάδα, αυτό σημαίνει «θέση στο τραπέζι» και ουσιαστικό ρόλο στη διαμόρφωση του ευρωπαϊκού και παγκόσμιου οικονομικού μέλλοντος.

Το όραμα του Πιερρακάκη για μια ισχυρότερη ευρωζώνη εστιάζει σε τέσσερις βασικές προτεραιότητες: την απελευθέρωση ευρωπαϊκών κεφαλαίων μέσω της Ένωσης Κεφαλαιαγορών, την ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς για την αύξηση της παραγωγικότητας, την προώθηση του ψηφιακού ευρώ για τη διασφάλιση της νομισματικής κυριαρχίας και την τεχνολογική πρωτοπορία, καθώς και τη διαφύλαξη των θεμελίων της οικονομίας μέσω της μακροοικονομικής σταθερότητας και της δημοσιονομικής υπευθυνότητας.