Η Εγνατία Οδός περνά σε παραχώρηση: Οφέλη, αναβαθμίσεις και συμφωνίες
Ψηφίστηκε από την Ολομέλεια η κύρωση της σύμβασης για τη λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση του εθνικού οδικού δικτύου, με αναφορές και στην Αττική Οδό και το αεροδρόμιο Καστελίου.
Η σύμβαση παραχώρησης της Εγνατίας Οδού, η οποία κρίθηκε ως μία από τις σημαντικότερες των τελευταίων ετών, ψηφίστηκε κατά πλειοψηφία από την Ολομέλεια, εγκαινιάζοντας έναν νέο κύκλο εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης για τον κρίσιμο εθνικό οδικό άξονα. Ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρίστος Δήμας, και ο Υφυπουργός, Νίκος Ταχιάος, ανέδειξαν τα πολλαπλά οφέλη της συμφωνίας, η οποία πέρα από την εκπλήρωση μνημονιακών υποχρεώσεων, στοχεύει στη βέλτιστη διαχείριση μιας κομβικής εθνικής υποδομής.
Το νομοσχέδιο, που αφορά την κύρωση σύμβασης παραχώρησης υπηρεσιών για τη χρηματοδότηση, λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση της Εγνατίας Οδού και τριών κάθετων οδικών αξόνων, καθώς και τις συμβάσεις για την Αττική Οδό και το αεροδρόμιο Καστελίου, επισφραγίζει μια κυβερνητική στρατηγική για την αποδοτική διαχείριση και αναβάθμιση των εθνικών υποδομών.
Ο κ. Δήμας τόνισε το άμεσο δημοσιονομικό όφελος, καθώς η αμοιβή του παραχωρησιούχου ανέρχεται περίπου στο 1,3 δισ. ευρώ, ποσό που θα διατεθεί για την απομείωση του δημοσίου χρέους. Επιπλέον, ο παραχωρησιούχος αναλαμβάνει την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό της Εγνατίας Οδού και των κάθετων αξόνων, την ολιστική συντήρηση, τον εκσυγχρονισμό των συστημάτων διοδίων, καθώς και την κατασκευή νέων υποδομών, όπως 16 Σταθμοί Εξυπηρέτησης Αυτοκινήτων (ΣΕΑ) και 12 Χώροι Σταθμών Αναψυχής. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη δρομολόγηση όλων των απαραίτητων μελετητικών και κατασκευαστικών ενεργειών για την αναβάθμιση των σηράγγων, με στόχο την ασφαλή κυκλοφορία, ακόμη και επικίνδυνων φορτίων.
Ο Υφυπουργός, Νίκος Ταχιάος, απευθυνόμενος σε όσους προέρχονται από τη Βόρεια Ελλάδα, υπογράμμισε την κατάσταση «γήρανσης» του οδικού δικτύου, το οποίο απαιτεί βαριά συντήρηση και σημαντικές επεμβάσεις, ετησίως 65 έως 70 εκατομμύρια ευρώ. Εξήγησε ότι το Δημόσιο, λόγω πλαφόν δαπανών στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και της υποχρεωτικής μεταφοράς των εσόδων των διοδίων στον τακτικό προϋπολογισμό, αδυνατεί να καλύψει τις ανάγκες αυτές. Η ανάληψη του έργου από παραχωρησιούχο είναι, κατά τον κ. Ταχιάο, ο μόνος τρόπος για την εξασφάλιση των απαιτούμενων επιπέδων ποιότητας και ασφάλειας.
Σχετικά με τον διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ, ο κ. Ταχιάος ανέφερε ότι ο δρόμος εξυπηρετεί κυρίως μεταφορές εμπορευμάτων, με τα φορτηγά που διανύουν όλο το μήκος να πληρώνουν διόδια, όπως συμβαίνει σε όλη την Ευρώπη.
Στο ζήτημα του αεροδρομίου Καστελίου και του Λόφου Παπούρα, ο υφυπουργός ενημέρωσε ότι έχει γίνει μελέτη υπό την καθοδήγηση του υπουργείου Πολιτισμού, η οποία διασφαλίζει αισθητικό σεβασμό στο μνημείο, με αυστηρή τήρηση αποστάσεων και προηγμένα τεχνικά χαρακτηριστικά. Τόνισε ότι τίποτα δεν θα προχωρήσει χωρίς την έγκριση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, ενώ η νομιμότητα της πράξης θα κριθεί από το Συμβούλιο της Επικρατείας.
Η Σύμβαση Παραχώρησης της Εγνατίας Οδού, που υπεγράφη τον Μάρτιο του 2024 με την κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ-Egis Project, καλύπτει τον βασικό αυτοκινητόδρομο (658 χλμ.), τους τρεις κάθετους άξονες, καθώς και παρόδιες εκτάσεις. Διασφαλίζεται, παράλληλα, η δυνατότητα παράτασης του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου για απαλλαγές στα διόδια για τοπικές μετακινήσεις, για δύο επιπλέον έτη.
Τέλος, το σχέδιο νόμου περιλαμβάνει ρυθμίσεις για τη σύμβαση της Αττικής Οδού, με στόχο τον εξορθολογισμό του καθορισμού του Υπευθύνου Επεξεργασίας προσωπικών δεδομένων, και για τον νέο Διεθνή Αερολιμένα Ηρακλείου, με σκοπό την ομαλή μετάβαση των υπηρεσιών επίγειας εξυπηρέτησης από τον υφιστάμενο στο νέο αεροδρόμιο, διασφαλίζοντας την επιχειρησιακή συνέχεια και την αποφυγή οποιουδήποτε κενού.