Πορτογαλία: Η Οικονομία της Χρονιάς 2025, με την Ελλάδα να ξεχωρίζει

Μια χρονιά που ξεκίνησε με αβέβαιες προοπτικές, αποδείχθηκε τελικά πολύ καλύτερη για την παγκόσμια οικονομία από ό,τι πολλοί αρχικά φοβούνταν, όπως επισημαίνει ο Economist στην ετήσια έκθεσή του “Which economy did best in 2025;”. Στην κορυφή των επιδόσεων, η Πορτογαλία αναδεικνύεται ως η “οικονομία της χρονιάς”, επιτυγχάνοντας έναν συνδυασμό ισχυρής ανάπτυξης, χαμηλού πληθωρισμού και δυναμικής πορείας στο χρηματιστήριο.

Η Ελλάδα, η οποία είχε κατακτήσει την πρώτη θέση το 2022 και το 2023, συνεχίζει να διατηρεί μια εξαιρετικά ισχυρή παρουσία, τοποθετούμενη στις πρώτες θέσεις της κατάταξης, πίσω μόνο από την Πορτογαλία, την Ιρλανδία, το Ισραήλ, την Κολομβία και την Ισπανία, ενώ βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο με την Τσεχία. Η παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη αναμένεται να κινηθεί κοντά στο 3%, διατηρώντας σταθερό ρυθμό σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Παράλληλα, η ανεργία παραμένει σε χαμηλά επίπεδα σε μεγάλο μέρος του πλανήτη, τα χρηματιστήρια κατέγραψαν μια ακόμη θετική χρονιά, και μόνο ο πληθωρισμός, ειδικά στις χώρες του ΟΟΣΑ, εξακολουθεί να παρουσιάζει τιμές υψηλότερες από τον στόχο του 2% των κεντρικών τραπεζών.

Για πέμπτη συνεχή χρονιά, ο Economist αξιολόγησε τις οικονομίες βάσει πέντε βασικών δεικτών: πληθωρισμός, “διάχυση του πληθωρισμού” (ποσοστό προϊόντων με αυξήσεις άνω του 2% ετησίως), Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ), αγορά εργασίας και πορεία των χρηματιστηρίων, εξετάζοντας 36 κυρίως ανεπτυγμένες χώρες.

Τα θετικά νέα προέρχονται, όπως και φέτος, σε μεγάλο βαθμό από τον ευρωπαϊκό Νότο. Μετά την Ισπανία το 2024, η Πορτογαλία αναλαμβάνει τα πρωτεία, συνδυάζοντας ισχυρή ανάπτυξη, χαμηλό πληθωρισμό και εντυπωσιακή απόδοση στο χρηματιστήριο. Χώρες της ευρωζώνης που αντιμετώπισαν δυσκολίες τη δεκαετία του 2010, όπως η Ελλάδα και η Ισπανία, συνεχίζουν να σημειώνουν υψηλές επιδόσεις. Εκτός Ευρώπης, το Ισραήλ επιβεβαιώνει την δυναμική του ανάκαμψη μετά την αναταραχή του 2023, ενώ η Ιρλανδία διεκδίκησε έντονα τον τίτλο.

Αντίθετα, οι λιγότερο εντυπωσιακές επιδόσεις παρατηρούνται κυρίως στον ευρωπαϊκό Βορρά, με χώρες όπως η Εσθονία, η Φινλανδία και η Σλοβακία να βρίσκονται στις τελευταίες θέσεις. Η Γερμανία παρουσιάζει μια βελτιωμένη εικόνα σε σχέση με προηγούμενα έτη, αλλά παραμένει σε χαμηλή θέση, όπως και η Βρετανία. Η Γαλλία, παρά τις εσωτερικές πολιτικές εντάσεις, καταγράφει μια αξιοπρεπή συνολική απόδοση. Οι Ηνωμένες Πολιτείες τοποθετούνται στη μέση της κατάταξης, υστερώντας ακόμη και από την Ιταλία, λόγω μιας ισχυρής μεν, αλλά όχι εντυπωσιακής αγοράς εργασίας και ενός επίμονα υψηλού πληθωρισμού που επηρεάζει αρνητικά τη συνολική τους επίδοση.

Η ανάλυση του δομικού πληθωρισμού, που εξαιρεί τρόφιμα και ενέργεια, ευνοεί τις χώρες που πλησιάζουν τον στόχο του 2%. Η Τουρκία αποτελεί τη σημαντική αρνητική εξαίρεση, με εξαιρετικά υψηλό πληθωρισμό, αποτέλεσμα της ανορθόδοξης οικονομικής πολιτικής. Η Εσθονία ακολουθεί, με δομικό πληθωρισμό κοντά στο 7% το τρίτο τρίμηνο του 2025, εξαιτίας του σοκ από την ενεργειακή κρίση του 2022. Άλλες οικονομίες αντιμετωπίζουν τις δικές τους προκλήσεις, όπως η Βρετανία, όπου ο δομικός πληθωρισμός, αν και μειώθηκε, παραμένει στο 4%, μακριά από τους στόχους της Τράπεζας της Αγγλίας.

Στην αντίθετη πλευρά, η Σουηδία παρουσιάζει υπερβολικά χαμηλό δομικό πληθωρισμό, εγείροντας ανησυχίες για αποπληθωρισμό, ο οποίος μπορεί να περιορίσει την κατανάλωση και να αυξήσει το πραγματικό βάρος του χρέους. Παρόμοια αδύναμες ενδείξεις καταγράφονται στη Φινλανδία και την Ελβετία. Στην Ιαπωνία, ο πληθωρισμός, αν και υψηλότερος από τη δεκαετία του 2010, παραμένει πολύ χαμηλότερος από τα επίπεδα “υπερθέρμανσης” άλλων χωρών.

Η “διάχυση του πληθωρισμού” συμπληρώνει την εικόνα. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, πιθανώς λόγω της επεκτατικής δημοσιονομικής πολιτικής, παρατηρείται αύξηση, ενώ στην Αυστραλία, πάνω από το 85% των προϊόντων καταγράφει αυξήσεις άνω του 2%.

Όσον αφορά την ανάπτυξη και την απασχόληση, η Πορτογαλία ξεχωρίζει, με τον τουρισμό να γνωρίζει εκρηκτική άνοδο και την προσέλκυση πλούσιων αλλοδαπών να συμβάλλει στην ανάπτυξη. Η Τσεχία και η Κολομβία επιδεικνύουν επίσης αξιόλογες αυξήσεις σε ΑΕΠ και θέσεις εργασίας. Αντίθετα, η Νότια Κορέα αντιμετωπίζει απώλεια θέσεων εργασίας, ενώ η Νορβηγία επηρεάστηκε από την παγκόσμια επιβράδυνση.

Στην Ιρλανδία, η θεαματική άνοδος του ΑΕΠ στο τρίτο τρίμηνο, αν και παραπλανητική λόγω της επίδρασης των πολυεθνικών, επιβεβαιώνει τη χρήση του δείκτη “τροποποιημένη συνολική εγχώρια ζήτηση” για την αξιολόγηση.

Στους χρηματιστηριακούς δείκτες, οι ΗΠΑ παρουσιάζουν αξιοπρεπείς αποδόσεις, ενώ η Γαλλία και η Δανία σημειώνουν χαμηλότερες επιδόσεις. Το Ισραήλ, ωστόσο, αναδεικνύεται ως ο απόλυτος νικητής, με την Bank Leumi να καταγράφει άνοδο περίπου 70%. Η Πορτογαλία επίσης παρουσίασε θετική πορεία, με άνοδο άνω του 20% στο χρηματιστήριο.