Άνοδος της βραχυχρόνιας μίσθωσης: Νέα δεδομένα στην τουριστική αγορά
Ενισχύεται η ελληνική αγορά, ξεπερνώντας το 1 εκατομμύριο κλίνες, ενώ παράλληλα τίθενται σε εφαρμογή νέοι κανόνες για εξορθολογισμό και ίσους όρους ανταγωνισμού.
Η ελληνική αγορά βραχυχρόνιας μίσθωσης καταγράφει αλματώδη ανάπτυξη, παρουσιάζοντας συνεχή αύξηση στον αριθμό των καταλυμάτων, των διαθέσιμων κλινών και της γεωγραφικής τους διασποράς. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ινστιτούτου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ), η ανοδική τάση στις διαθέσιμες κλίνες βραχυχρόνιας μίσθωσης ήταν ισχυρή και το γ’ τρίμηνο του 2025, ξεπερνώντας το όριο του 1 εκατομμυρίου κλίνες.
Αντίστοιχα, ο ξενοδοχειακός κλάδος εκφράζει έντονο προβληματισμό. Ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ), Γιάννης Χατζής, κατά τη διάρκεια συνεδρίου στα Γιάννενα, τόνισε ότι ο ανταγωνισμός από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις πιέζει τις τιμές προς τα κάτω, καθιστώντας δυσχερή την αναβάθμιση των μικρομεσαίων και οικογενειακών μονάδων, ιδίως σε συνδυασμό με την έλλειψη τραπεζικών χρηματοδοτήσεων. Ωστόσο, αναγνώρισε την πρόοδο που έχει σημειωθεί από την κυβέρνηση προς τη διαμόρφωση ίσων όρων ανταγωνισμού.
Ο κ. Χατζής υπογράμμισε ότι ο ελληνικός τουρισμός βασίζεται σε χιλιάδες μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, των οποίων η βιωσιμότητα επηρεάζει άμεσα την ανταγωνιστικότητα του κλάδου. Τόνισε την ανάγκη να λαμβάνονται υπόψη η δυσκολία πρόσβασης στη χρηματοδότηση, η σημασία των υποδομών και της συνοχής των τοπικών κοινωνιών, καθώς και η επιτακτική ανάγκη για θεσμική ισονομία. Όλες οι μορφές τουριστικής διαμονής, ανεξαρτήτως προέλευσης, οφείλουν να λειτουργούν με ισοδύναμους κανόνες σε θέματα φορολόγησης, αδειοδότησης, ασφάλειας και εργασίας.
Παράλληλα, η αγορά βραχυχρόνιας μίσθωσης εισέρχεται σε φάση εξορθολογισμού. Η εφαρμογή του νέου ρυθμιστικού πλαισίου, η καταγραφή των ακινήτων και οι αυξανόμενες απαιτήσεις συμμόρφωσης δημιουργούν συνθήκες διαφάνειας και επαγγελματισμού. Από τον Ιανουάριο του 2025, θεσμοθετήθηκαν λειτουργικές προδιαγραφές και προδιαγραφές ασφαλείας, ενώ από την 1η Οκτωβρίου ξεκίνησαν έλεγχοι τήρησης αυτών, με πρόβλεψη προστίμων για παραβάσεις.
Η Υπουργός Τουρισμού, Όλγα Κεφαλογιάννη, δήλωσε ότι “Ποιοτικός τουρισμός σημαίνει κανόνες, σημαίνει μέτρο, ισορροπία και τήρηση νομιμότητας” και ότι το νέο θεσμικό πλαίσιο στοχεύει στην αναβάθμιση της τουριστικής προσφοράς και την κάλυψη της ανάγκης για αξιοπρεπή και προσιτή στέγαση. Για το τρέχον έτος και το 2026, δεν επιτρέπεται νέα εγγραφή στο μητρώο ακινήτων βραχυχρόνιας διαμονής σε συγκεκριμένες περιοχές της Αθήνας.
Το νέο νομοθετικό πλαίσιο θέτει ως υποχρέωση την πλήρωση ελάχιστων προδιαγραφών για τα ακίνητα βραχυχρόνιας μίσθωσης, όπως να αποτελούν χώρους κύριας χρήσης, να διαθέτουν φυσικό φωτισμό, αερισμό, κλιματισμό, ασφαλιστήριο συμβόλαιο αστικής ευθύνης, καθώς και υπεύθυνη δήλωση ηλεκτρολόγου και πιστοποιητικό μυοκτονίας. Προβλέπονται επίσης έλεγχοι συμμόρφωσης από το Υπουργείο Τουρισμού και την ΑΑΔΕ, με κυρώσεις και πρόστιμα αντίστοιχα με αυτά των τουριστικών καταλυμάτων.
Σε αριθμούς, ο αριθμός των καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης τον Ιανουάριο 2025 ήταν 213 χιλ., αυξημένος κατά 23 χιλ. σε σχέση με τον Ιανουάριο 2024. Η αύξηση συνεχίστηκε καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, φτάνοντας τις 247 χιλ. κλίνες τον Αύγουστο. Αντίστοιχα, οι διαθέσιμες κλίνες τον Ιανουάριο 2025 ήταν 947 χιλ., αυξημένες κατά 102 χιλ. έναντι του Ιανουαρίου 2024, φτάνοντας το ιστορικό υψηλό των 1,081 εκατ. τον Αύγουστο.
Η μέση διάρκεια παραμονής παρουσίασε γενικευμένη μείωση το α’ τρίμηνο του 2025, αλλά σταθεροποιήθηκε και ανέκαμψε στα επόμενα τρίμηνα, φτάνοντας τις 4,2 διανυκτερεύσεις τον Αύγουστο. Στη διάρθρωση των ταξιδιωτών, παρατηρείται ενισχυμένη παρουσία αλλοδαπών επισκεπτών, οι οποίοι το Σεπτέμβριο αντιπροσώπευαν το 94% του συνόλου, ενώ οι ημεδαποί μόλις το 6%.