Κτηματολόγιο και Δόμηση Ενοποιούνται: Νέος Ψηφιακός Οργανισμός
Στο Κτηματολόγιο μεταφέρονται οι αρμοδιότητες έκδοσης οικοδομικών αδειών και ελέγχων κατασκευών, με στόχο την απλοποίηση και την ταχύτητα.
Η κυβέρνηση προχωρά σε μια ουσιαστική μεταρρύθμιση, εντάσσοντας τις Υπηρεσίες Δόμησης (ΥΔΟΜ) στο Κτηματολόγιο. Σύμφωνα με τον νέο σχεδιασμό, που παρουσιάστηκε χθες στο υπουργικό συμβούλιο, οι δήμοι θα διατηρήσουν τα τμήματα πολεοδομικού σχεδιασμού, ενώ στο Κτηματολόγιο θα μεταφερθούν αποκλειστικά οι αρμοδιότητες έκδοσης οικοδομικών αδειών και ελέγχων κατασκευών. Στόχος είναι η ψήφιση του σχετικού νομοθετήματος έως το τέλος του πρώτου τριμήνου του 2026.
Ο νέος Οργανισμός, που θα ονομάζεται Εθνικός Οργανισμός Κτηματολογίου και Ελέγχου Δόμησης (ΕΟΚΕΔ), θα εδραιώσει ένα πανεθνικό σύστημα αδειοδοτήσεων και ελέγχων, με ψηφιακή διαχείριση και ενιαίους κανόνες. Θα εφαρμοστεί ένα μοντέλο εποπτείας βάσει κινδύνου (risk-based), όπου το 30% των πράξεων θα ελέγχεται δειγματοληπτικά μέσω αλγοριθμικής αξιολόγησης, εστιάζοντας σε περιοχές υψηλής παραβατικότητας. Εισάγεται επίσης διπλός έλεγχος πριν την έναρξη εργασιών και ένα υποχρεωτικό Πιστοποιητικό Ελέγχου Κατασκευής κατά την ολοκλήρωση κάθε έργου.
Σε επίπεδο θεσμικού πλαισίου, κωδικοποιείται για πρώτη φορά όλη η πολεοδομική νομοθεσία σε 477 άρθρα και δημιουργείται ένας Ενιαίος Ψηφιακός Χάρτης, που θα συγκεντρώνει πολεοδομικά, χωροταξικά και περιβαλλοντικά δεδομένα σε ένα ενιαίο πληροφοριακό υπόβαθρο.
Η μεταφορά των πολεοδομιών από τους δήμους στο Κτηματολόγιο αναμένεται να προκαλέσει αντιδράσεις από φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Ήδη, ο δήμαρχος Αθηναίων, Χάρης Δούκας, έχει εκφράσει την αντίθεσή του, κάνοντας λόγο για “επιθετική στάση” της κυβέρνησης.
Το υπουργείο δημοσιοποίησε 14 ερωτήσεις και απαντήσεις για τη μεταρρύθμιση, τονίζοντας ότι θέτει τα θεμέλια για ένα ψηφιακό “one-stop-shop” για το ακίνητο, προσφέροντας ενιαία εφαρμογή του νόμου, απλοποίηση, διαφάνεια, ταχύτητα και αποτελεσματικότητα.
Σημαντικές αλλαγές αναμένονται και στη δομή του νέου Οργανισμού, με τη δημιουργία θέσεων Διοικητή, Υποδιοικητών για το Κτηματολόγιο και τη Δόμηση, καθώς και 20 Περιφερειακών και 77 Τοπικών Κέντρων Δόμησης, που θα αξιοποιήσουν τα υπάρχοντα Κτηματολογικά Γραφεία. Η αρχική λειτουργία του ΕΟΚΕΔ αναμένεται τον Ιούνιο του 2026, με πλήρη λειτουργία στις αρχές του 2027.