Φορολογικές ελαφρύνσεις και κοινωνικές παρεμβάσεις φέρνει ο προϋπολογισμός του 2026

Με ένα «πακέτο» παρεμβάσεων συνολικού ύψους 1,76 δισ. ευρώ, ο προϋπολογισμός του 2026 στοχεύει στην ανακούφιση νοικοκυριών και επαγγελματιών, με ιδιαίτερη έμφαση στους ιδιοκτήτες ακινήτων, τους συνταξιούχους και τους αγρότες. Οι φορολογικές ελαφρύνσεις περιλαμβάνουν χαμηλότερους φόρους εισοδήματος και ενοικίων, μείωση των τεκμηρίων, «κούρεμα» ΦΠΑ σε συγκεκριμένα νησιά του Αιγαίου, καθώς και την κατάργηση του ΕΝΦΙΑ σε οικισμούς με λίγους κατοίκους.

Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, χαρακτήρισε τον προϋπολογισμό ως τον πιο μεταρρυθμιστικό και κοινωνικό των τελευταίων ετών, τονίζοντας ότι οι φορολογικές παρεμβάσεις ωφελούν ευρύτατες ομάδες πολιτών, από μισθωτούς και νέους έως οικογένειες και επαγγελματίες, με ιδιαίτερη εστίαση στο στεγαστικό πρόβλημα. Ωστόσο, επισημαίνεται ότι τα οφέλη των μέτρων αναμένεται να γίνουν εμφανή σταδιακά και όχι άμεσα.

Από την 1η Ιανουαρίου 2026, αναμένεται η εφαρμογή σημαντικών αλλαγών. Στο πλαίσιο της αντιμετώπισης του στεγαστικού προβλήματος, παρατείνεται η φοροαπαλλαγή για κενά ακίνητα που διατίθενται σε μακροχρόνια μίσθωση, με τροποποιήσεις που διευρύνουν την εφαρμογή της, ιδιαίτερα για τρίτεκνες/πολύτεκνες οικογένειες και για μισθώσεις σε ιατρικό, νοσηλευτικό, εκπαιδευτικό προσωπικό και ένστολους. Επίσης, θεσπίζεται ενδιάμεσος φορολογικός συντελεστής 25% για εισόδημα από ενοίκια, εκτιμάται ότι θα ωφελήσει περίπου 161.000 ιδιοκτήτες και αναμένεται να ενισχύσει τη φορολογική συμμόρφωση. Παρατείνεται η αναστολή ΦΠΑ στις νέες οικοδομές, όπως και η μείωση φόρου εισοδήματος για δαπάνες αναβάθμισης κτηρίων, ενώ τίθεται περιορισμός στις βραχυχρόνιες μισθώσεις στον Δήμο Αθηναίων. Το νέο πλαίσιο κοινωνικής αντιπαροχής στοχεύει στην αξιοποίηση της δημόσιας ακίνητης περιουσίας για κοινωνικές κατοικίες.

Σημαντική είναι και η κατάργηση του ΕΝΦΙΑ για κύριες κατοικίες σε οικισμούς με έως 1.500 κατοίκους από το 2027, ενώ για το 2026 προβλέπεται μείωση κατά 50%. Ειδικές ρυθμίσεις ισχύουν για περιοχές της Θράκης, της Μακεδονίας και της Ηπείρου. Το μέτρο αφορά περίπου 1 εκατομμύριο ακίνητα και αναμένεται να ενισχύσει την αποκέντρωση.

Η μείωση του ΦΠΑ κατά 30% στα νησιά του Βορείου Αιγαίου, τη Σαμοθράκη και τα Δωδεκάνησα (με πληθυσμό έως 20.000 κατοίκους) από την 1η Ιανουαρίου 2026, αποσκοπεί στην ενίσχυση της οικιστικής και επιχειρηματικής δραστηριότητας.

Επιπλέον, δρομολογούνται πρόσθετες παρεμβάσεις για τους δημοσίους υπαλλήλους, ύψους 620 εκατ. ευρώ, που περιλαμβάνουν οριζόντια αύξηση μισθών, αναμόρφωση μισθολογίων για τις Ένοπλες Δυνάμεις και τα Σώματα Ασφαλείας, αυξήσεις σε επιδόματα και μισθολογική αναγνώριση για αποφοίτους πολυτεχνικών και πανεπιστημιακών σχολών. Καθιερώνεται αφορολόγητο για το επίδομα βιβλιοθήκης και αναγνώριση προϋπηρεσίας ερευνητών.

Τέλος, εισάγονται αλλαγές στα τεκμήρια διαβίωσης, με στόχο τη μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης για περίπου 477.000 φορολογούμενους, μέσω μειώσεων συντελεστών για κατοικίες, αναπροσαρμογής υπολογισμού δαπάνης για αυτοκίνητα με βάση τις εκπομπές ρύπων, και μείωσης τεκμαρτής δαπάνης για σκάφη.