Ο πληθωρισμός στην Ελλάδα μειώνεται για τρίτο μήνα, αλλά οι τιμές παραμένουν υψηλές
Η χώρα καταγράφει χαμηλότερη αύξηση τιμών στην Ευρωζώνη, ωστόσο οι σωρευτικές αυξήσεις τα τελευταία χρόνια, ειδικά στα τρόφιμα, επιβαρύνουν τα νοικοκυριά.
Για τρίτο συνεχόμενο μήνα, η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) καταγράφει αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, με βάση τον Εναρμονισμένο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΕνΔΤΚ) τον Οκτώβριο. Είναι σημαντικό να διευκρινιστεί ότι η επιβράδυνση αυτή δεν σημαίνει πτώση των τιμών, αλλά μείωση του ρυθμού με τον οποίο αυξάνονται. Ιστορικά, η Ελλάδα έχει βιώσει αρνητικό πληθωρισμό, δηλαδή πτώση του γενικού επιπέδου τιμών, κατά την περίοδο 2013-2015, στο αποκορύφωμα της κρίσης χρέους, καθώς και στα έτη 2020-2021, εξαιτίας της πανδημίας, όπως επισημαίνει η Eurobank στην έκθεσή της «7 Ημέρες Οικονομίας».
Τον Οκτώβριο, ο ετήσιος πληθωρισμός στην Ελλάδα διαμορφώθηκε στο 1,6%, τοποθετώντας τη χώρα στην τέταρτη χαμηλότερη θέση ως προς την άνοδο τιμών μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωζώνης, όπου ο αντίστοιχος δείκτης ήταν 2,1%. Μόνο η Φινλανδία (1,5%), η Ιταλία (1,3%), η Γαλλία (0,9%) και η Κύπρος (0,3%) κατέγραψαν χαμηλότερες επιδόσεις. Ωστόσο, για το δεκάμηνο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2025, ο μέσος πληθωρισμός στην Ελλάδα παρουσιάστηκε υψηλότερος, στο 2,9%, έναντι 2,1% στην Ευρωζώνη.
Η διαφορά αυτή αποδίδεται κυρίως στον επίμονα υψηλό πληθωρισμό των υπηρεσιών, ο οποίος, αν και υποχώρησε στο 2,7% τον Οκτώβριο από 5,2% τον Ιούλιο, εξακολουθεί να επιβαρύνει. Σύμφωνα με το Προσχέδιο Κρατικού Προϋπολογισμού 2026, ο μέσος πληθωρισμός εκτιμάται στο 3% για το τρέχον έτος και στο 2,2% για το 2026.
Η αποκλιμάκωση του ΕνΔΤΚ κατά 2,1 ποσοστιαίες μονάδες από τον Αύγουστο έως τον Οκτώβριο οφείλεται κυρίως στη βελτίωση στους τομείς των ξενοδοχείων, καφέ και εστιατορίων, καθώς και της στέγασης (νερό, ηλεκτρικό, αέριο και λοιπά καύσιμα). Στην πρώτη κατηγορία, ο πληθωρισμός υποχώρησε στο 1,4% από 6,4% τον Ιούλιο, ενώ στη δεύτερη μειώθηκε στο 2,4% από 8,1%. Μικρότερη συμβολή στη μείωση είχαν η ένδυση-υπόδηση και τα τρόφιμα-μη αλκοολούχα ποτά. Ο «πυρήνας» του πληθωρισμού, δηλαδή ο δείκτης χωρίς ενέργεια, τρόφιμα, αλκοόλ και καπνό, μειώθηκε στο 1,9% τον Οκτώβριο από 4,3% τον Ιούλιο.
Στη σωρευτική μεταβολή της τελευταίας εξαετίας, μιας περιόδου που σημαδεύτηκε από την πανδημία, την ενεργειακή κρίση και γεωπολιτικές αναταραχές, η μεγαλύτερη αύξηση καταγράφεται στα τρόφιμα και μη αλκοολούχα ποτά, με 35,3% στην Ελλάδα και 33,9% στην Ευρωζώνη. Ακολουθούν τα ξενοδοχεία-καφέ-εστιατόρια (27,2% στην Ελλάδα) και η στέγαση-ενέργεια (23,2% στην Ελλάδα). Είναι γεγονός ότι ο πληθωρισμός των τροφίμων επιβαρύνει δυσανάλογα τα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα, καθώς τα τρόφιμα αποτελούν μεγαλύτερο ποσοστό του οικογενειακού προϋπολογισμού.
Για το άμεσο μέλλον, η κλιματική κρίση και οι γεωπολιτικές εντάσεις αναμένεται να συνεχίσουν να προκαλούν διακυμάνσεις στο κόστος παραγωγής των τροφίμων και, κατ’ επέκταση, στις τελικές τους τιμές.