Τηλεργασία Vs Γραφείο: Οι Ευρωπαίοι δεν θέλουν να επιστρέψουν στο γραφείο, οι Έλληνες… έχουν γυρίσει

Η «υβριδική εργασία», ένας συνδυασμός της τηλεργασίας και της εργασίας στο γραφείο, έχει και τα μειονεκτήματά της, με περισσότερο από το ένα τέταρτο των ερωτηθέντων να απαντά ότι αισθάνεται πως εργάζεται συνεχώς ή έως τη νύκτα, όπως έδειξε η έρευνα η οποία διενεργήθηκε για λογαριασμό της Samsung Electronics από το The Future Laboratory.

Η έρευνα, στην οποία συμμετείχαν 14.000 άνθρωποι από όλη την Ευρώπη, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το 83% των εργαζομένων ζητεί περισσότερη υποστήριξη από τους εργοδότες του για να εξισορροπήσει την εργασιακή και την οικογενειακή τους ζωή.

Περίπου το 12% των εργαζομένων στην ΕΕ εργάστηκε για ένα διάστημα από το σπίτι το 2020, ποσοστό αυξημένο σε σχέση με το 5% πριν την πανδημία, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat. «Οι εργοδότες θα πρέπει να σκεφτούν προσεκτικά πώς θα ικανοποιήσουν τα αιτήματα της σύγχρονης, υβριδικής ζωής», σχολίασε ο Μπέντζαμιν Μπράουν, αντιπρόεδρος της Samsung Europe.

Τα δύο τρίτα των Ευρωπαίων δήλωσαν ότι έκαναν, ή σχεδιάζουν να κάνουν, αλλαγές στο σπίτι τους ώστε να διευκολυνθούν στην τηλεργασία, δημιουργώντας για παράδειγμα έναν χώρο που χρησιμοποιείται ως γραφείο, ενώ το 41% αποφάσισε να μετακομίσει.

Σενάρια για επιστροφή της τηλεργασίας στην Ελλάδα, τι πρέπει να πληρώσει ο εργοδότης
Αυξάνεται μήνα με τον μήνα το ποσοστό τηλεργασίας στη χώρα μας καθώς πλέον το 10% περίπου των εργαζομένων εργάζεται με τηλεργασία. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το Dnews τον Νοέμβριο 250.465 εργαζόμενοι σε σύνολο περίπου 2,4 εκ εργάστηκαν μέσω εξ αποστάσεως. Τον μεγαλύτερο αριθμό των εργαζομένων που εργάζονται με τηλεργασία εμφανίζει η Αττική με 220.031 και ακολουθεί η Κεντρική Μακεδονία με 19.252 εργαζόμενους.

Το ποσοστό των εργαζομένων με τηλεργασία καθορίζεται με απόφαση του εκάστοτε εργοδότη. Ωστόσο παραμένει πάντα στο τραπέζι η εφαρμογή της τηλεργασίας ως υποχρεωτική κατά ένα ποσοστό στο πλαίσιο των μέτρων που συζητιούνται για την αντιμετώπιση της πανδημίας.

Πλέον υπάρχει το ελάχιστο ύψος της αποζημίωσης που οφείλουν να καταβάλουν οι εργοδότες στους εργαζόμενους που απασχολούνται με τηλεργασία, για την κάλυψη του κόστους του εξοπλισμού, των τηλεπικοινωνιών και της χρήσης του οικιακού χώρου εργασίας.

Το ελάχιστο ποσό που θα καταβάλλουν μηνιαίως οι εργοδότες στους τηλεργαζόμενους είναι:

Για τη χρήση του οικιακού χώρου εργασίας, 13 ευρώ.
Για την κάλυψη του κόστους επικοινωνιών, 10 ευρώ.
Για την συντήρηση του εξοπλισμού, 5 ευρώ.
Όπως διευκρινίζει το υπουργείο Εργασίας, το ελάχιστο ύψος της αποζημίωσης για κάθε περίπτωση, καθορίστηκε με βάση σχετική ειδική έκθεση (μελέτη κόστους) του οίκου PWC, που εκπονήθηκε για λογαριασμό του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.

Η αποζημίωση για το κόστος των επικοινωνιών δεν καταβάλλεται αν ο εργοδότης το καλύπτει απ’ ευθείας, μέσω χωριστής σύμβασης με τον πάροχο διαδικτύου – κινητής και σταθερής τηλεφωνίας. Αντίστοιχα, δεν καταβάλλεται η αποζημίωση για τη συντήρηση του εξοπλισμού αν οι συσκευές παρέχονται από τον εργοδότη.

Η αποζημίωση δεν επιτρέπεται να καταβάλλεται αντί αμοιβής του εργαζομένου, καθώς αποτελεί δαπάνη.

Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με το νόμο για την Προστασία της Εργασίας (άρθρο 67) «Οι σχετικές δαπάνες δεν αποτελούν αποδοχές, αλλά εκπιπτέα δαπάνη για την εργοδοτική επιχείρηση, δεν υπόκεινται σε οποιοδήποτε φόρο ή τέλος ούτε οφείλονται επί αυτών ασφαλιστικές εισφορές εργοδότη ή εργαζομένου».

Παράλληλα, προβλέπεται ότι αν η τηλεργασία παρασχεθεί για λιγότερες από 22 ημέρες ανά μήνα, τότε, θα καταβάλλεται στον εργαζόμενο το 1/22 των δαπανών ανά ημέρα τηλεργασίας.

Εκπρόσωποι των εργαζομένων επισημαίνουν, ότι το καθεστώς της τηλεργασίας χρησιμοποιείται πλέον από μεγάλες επιχειρήσεις κυρίως παροχής υπηρεσιών και τεχνολογίας, τράπεζες αλλά και επιχειρήσεις με εμπορικές δραστηριότητες.

Συμφωνία εργαζομένου με εργοδότη
Η τηλεργασία θα πρέπει να συμφωνηθεί μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου, κατά την πρόσληψη ή με τροποποίηση της σύμβασης εργασίας. Κατ’ εξαίρεση, εφόσον η εργασία μπορεί να παρασχεθεί εξ αποστάσεως, η τηλεργασία μπορεί να εφαρμόζεται:

α) Μετά από απόφαση του εργοδότη, για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας, η συνδρομή των οποίων διαπιστώνεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας και του κατά περίπτωση συναρμόδιου Υπουργού και για όσο χρόνο διαρκούν οι λόγοι αυτοί.

β) Μετά από αίτηση του εργαζόμενου, σε περίπτωση τεκμηριωμένου κινδύνου της υγείας του, ο οποίος θα αποφευχθεί αν εργάζεται μέσω τηλεργασίας και όχι στις εγκαταστάσεις του εργοδότη και για όσο χρόνο διαρκεί ο κίνδυνος αυτός. Σε περίπτωση που ο εργοδότης διαφωνεί, ο εργαζόμενος μπορεί να αιτηθεί την επίλυση της διαφοράς από την Επιθεώρηση Εργασίας.

Κατά την τηλεργασία, ο εργοδότης αναλαμβάνει το κόστος που προκαλείται στον εργαζόμενο από τη μορφή αυτή εργασίας, ήτοι το κόστος του εξοπλισμού, εκτός εάν συμφωνηθεί να γίνεται χρήση εξοπλισμού του εργαζομένου, των τηλεπικοινωνιών, της συντήρησης του εξοπλισμού και της αποκατάστασης των βλαβών Στη σύμβαση ή στη σχέση εργασίας ορίζεται ο τρόπος χρηματικής αποκατάστασης εκ μέρους του εργοδότη του ως άνω κόστους, καθώς και του κόστους, σε μηνιαία βάση, της χρήσης του οικιακού χώρου εργασίας του εργαζομένου.

Οι σχετικές δαπάνες δεν αποτελούν αποδοχές, αλλά εκπιπτέα δαπάνη για την εργοδοτική επιχείρηση, δεν υπόκεινται σε οποιοδήποτε φόρο ή τέλος ούτε οφείλονται επί αυτών ασφαλιστικές εισφορές εργοδότη ή εργαζομένου, υπολογίζονται αναλογικώς προς τη συχνότητα και τη διάρκεια της τηλεργασίας, την παροχή ή όχι εξοπλισμού και κάθε άλλο σχετικό στοιχείο.

Επίσης εντός οκτώ ημερών από την έναρξη της τηλεργασίας ο εργοδότης υποχρεούται να γνωστοποιήσει στον εργαζόμενο με οποιονδήποτε πρόσφορο τρόπο, περιλαμβανομένου και του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, τους όρους εργασίας που διαφοροποιούνται λόγω της τηλεργασίας, οι οποίοι περιλαμβάνουν τουλάχιστον τα ακόλουθα:

α) Το δικαίωμα αποσύνδεσης

β) Την ανάλυση του πρόσθετου κόστους, με το οποίο επιβαρύνεται περιοδικώς ο τηλεργαζόμενος από την τηλεργασία, ιδίως, το κόστος τηλεπικοινωνιών, του εξοπλισμού και της συντήρησής του και τους τρόπους κάλυψής του από τον εργοδότη.

γ) Τον αναγκαίο για την παροχή τηλεργασίας εξοπλισμό, τον οποίο διαθέτει ο τηλεργαζόμενος ή του παρέχει ο εργοδότης και τις διαδικασίες τεχνικής υποστήριξης, συντήρησης και αποκατάστασης των βλαβών του εξοπλισμού αυτού.

δ) Οποιουσδήποτε περιορισμούς στη χρήση του εξοπλισμού ή εργαλείων πληροφορικής, όπως το διαδίκτυο και τις κυρώσεις σε περίπτωση παραβίασής τους.

ε) Συμφωνία περί τηλετοιμότητας, τα χρονικά όρια αυτής και τις προθεσμίες ανταπόκρισης του εργαζομένου.

στ) Τους όρους υγιεινής και ασφάλειας της τηλεργασίας και τις διαδικασίες αναγγελίας εργατικού ατυχήματος, που ο τηλεργαζόμενος τηρεί.

ζ) Την υποχρέωση για προστασία των επαγγελματικών δεδομένων, καθώς και των προσωπικών δεδομένων του τηλεργαζομένου και τις ενέργειες και διαδικασίες που απαιτούνται για την εκπλήρωση της υποχρέωσης αυτής. Όσα από τα παραπάνω στοιχεία δεν αφορούν εξατομικευμένα στον εργαζόμενο μπορούν να γνωστοποιούνται και μέσω ανάρτησης στο εσωτερικό δίκτυο η/υ (intranet) της επιχείρησης ή κοινοποίησης σχετικής επιχειρησιακής πολιτικής.

Η συμφωνία περί τηλεργασίας δεν θίγει το καθεστώς απασχόλησης και τη σύμβαση εργασίας του τηλεργαζομένου ως πλήρους, μερικής, εκ περιτροπής ή άλλης μορφής απασχόλησης, αλλά μεταβάλλει μόνο τον τρόπο, με τον οποίο εκτελείται η εργασία. Η τηλεργασία μπορεί να παρέχεται κατά πλήρη, μερική ή εκ περιτροπής απασχόληση, αυτοτελώς ή σε συνδυασμό με απασχόληση στις εγκαταστάσεις του εργοδότη.

Ο εργοδότης ελέγχει την απόδοση του εργαζομένου κατά τρόπο, που σέβεται την ιδιωτική του ζωή και είναι σύμφωνος με την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Απαγορεύεται η χρήση της κάμερας (web cam) για τον έλεγχο της απόδοσης του εργαζομένου.

Ο τηλεργαζόμενος έχει δικαίωμα αποσύνδεσης, το οποίο συνίσταται στο δικαίωμά του να απέχει πλήρως από την παροχή της εργασίας του και ιδίως, να μην επικοινωνεί ψηφιακώς και να μην απαντά σε τηλεφωνήματα, μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή σε οποιασδήποτε μορφής επικοινωνία εκτός ωραρίου εργασίας και κατά τη διάρκεια των νόμιμων αδειών του.

Απαγορεύεται κάθε δυσμενής διάκριση σε βάρος τηλεργαζομένου, επειδή άσκησε το δικαίωμα αποσύνδεσης. Τα τεχνικά και οργανωτικά μέσα, που απαιτούνται για να εξασφαλίσουν την αποσύνδεση του τηλεργαζομένου από τα ψηφιακά εργαλεία επικοινωνίας και εργασίας αποτελούν υποχρεωτικούς όρους της σύμβασης τηλεργασίας και συμφωνούνται μεταξύ του εργοδότη και των εκπροσώπων των εργαζομένων στην επιχείρηση ή εκμετάλλευση.