Παιδιά: Τα «ναι» και τα «όχι» για το σχολικό κολατσιό

Ποια είναι τα καλύτερα «συστατικά» για ένα καλό σχολικό κολατσιό. Ποια πρέπει να αποφεύγονται στο μέτρο του δυνατού. Η σημασία της ποικιλίας και της συμμετοχής του παιδιού στις ετοιμασίες.

Η τακτική κατανάλωση τροφής είναι πολύ σημαντική για την ομαλή ανάπτυξη του οργανισμού και για την υγεία. Δυστυχώς, όμως, πολλοί μαθητές προσέρχονται στο σχολείο δίχως ουσιαστικό πρωινό, ενώ συχνά επιστρέφουν στο σπίτι χωρίς να έχουν φάει το κολατσιό τους.

Ωστόσο οι γονείς πρέπει να ενθαρρύνουν το παιδί να καταναλώνει τουλάχιστον το μισό κολατσιό, συνιστά η διαιτολόγος-διατροφολόγος και βιολόγος Ιωάννα Αδαμίδου, υπεύθυνη της Bioiatriki+ Nutrition στη Θεσσαλονίκη και επιστημονική συνεργάτις της ΒιοΚλινικής.

Πρέπει επίσης να το ενθαρρύνουν να πίνει νερό στο σχολείο. Οι διδακτικές ώρες είναι πολλές για να μένει νηστικό ή δίχως ενυδάτωση. «Η θρεπτική αξία του κολατσιού, σε συνδυασμό με τον επαρκή ύπνο, οδηγεί σε καλύτερη συγκέντρωση και απόδοση στις σχολικές απαιτήσεις», εξηγεί.

Ποια είναι όμως τα καλύτερα «συστατικά» για ένα καλό σχολικό κολατσιό; Η κυρία Αδαμίδου εξηγεί τι πρέπει να περιέχει και τι είναι καλό να αποφεύγετε.

Να αποφεύγετε

• Τους χυμούς. Υστερούν σε σύγκριση με τα φρέσκα φρούτα, τα οποία διαθέτουν φυτικές ίνες και θρεπτικά συστατικά, αλλά χωρίς προστιθέμενη ζάχαρη ή συντηρητικά.
• Τις ευαίσθητες τροφές που έχουν ανάγκη ψυγείου
• Τις τροφές που απαιτούν πιάτο και μαχαιροπίρουνο (για να μην αποθαρρύνεται ή δυσκολεύεται το παιδί στο σχολείο)
• Την τακτική κατανάλωση των προϊόντων του κυλικείου. Σε πολλά σχολεία είναι ως επί το πλείστον τυποποιημένα και με χαμηλή θρεπτική αξία
• Τροφές με πολλή ζάχαρη και κορεσμένα λιπαρά. Κρουασάν, λουκουμάς, ντόνατς, πατατάκια είναι παραδείγματα τροφών με υψηλή θερμιδική αλλά χαμηλή θρεπτική αξία. Τα παιδιά δεν χρειάζονται γλυκό στο κολατσιό. Μπορούν να το απολαύσουν μετά το φαγητό ή σε κάποιο πάρτυ.

Να ενθαρρύνετε

• Την ενυδάτωση. Να εφοδιάσετε το παιδί με το κατάλληλο σκεύος (π.χ. παγουρίνο) για την ηλικία του. Πρέπει να είναι ελαφρύ, εύχρηστο και να κλείνει καλά, για να μην αδειάσει μέσα στην τσάντα του παιδιού.
• Την κατανάλωση ποικιλίας τροφίμων από αγνά υλικά που θα φτιάχνετε στο σπίτι. Στο σάντουιτς, π.χ., μην περιορίζεστε στον συνδυασμό γαλοπούλα-τυρί. Μπορείτε να βάλετε και αυγό, τόνο,  καπνιστό σολομό, ποικιλία τυριών, φρέσκα ή ψητά λαχανικά (π.χ. μαρούλι, σπανάκι, ρόκα, καρότο, αγγούρι, πολύχρωμες πιπεριές, ψητό κολοκυθάκι κ.λπ.). Σε συνεννόηση με το παιδί μπορεί να βάλετε ακόμα και μυρωδικά, π.χ. λίγο φρέσκο ή ξερό βασιλικό, βαλσαμικό ξύδι ή μουστάρδα Dijon. Εναλλακτικά, φτιάξτε ένα υγιεινό και χορταστικό wrap με κοτόπουλο, λαχανικά και αβοκάντο ή με κίτρινο τυρί, ντομάτα και πάστα ελιάς, χρησιμοποιώντας αραβική πίτα ή τορτίγια απλή, ολικής αλέσεως ή καλαμποκιού.
• Την κατανάλωση φρούτων. Το κολατσιό πρέπει να περιέχει ποικιλία πρακτικών φρούτων (π.χ. σταφύλι, μήλο, μπανάνα, αχλάδι, μανταρίνι, μούρα).

Τι άλλο να προσέχετε

Ιδανικά πρέπει να τοποθετείτε το κολατσιό και το ποτηράκι του παιδιού σε ξεχωριστή θήκη της σάκας, μακριά από τα βιβλία. Αν η σχολική τσάντα του παιδιού σας δεν έχει πολλές θήκες, τυλίξτε τα πρώτα σε μια γερή νάιλον σακούλα.

Καλό είναι επίσης να έχετε στον ίδιο χώρο αντισηπτικό ή αντισηπτικά μαντηλάκια και χαρτοπετσέτες ή ένα πακέτο χαρτομάντιλα. Είναι σημαντικό να καθαρίσει το παιδί τα χέρια του πριν πιάσει το φαγητό ή το ποτήρι του.

Το κολατσιό του συμμαθητή

Η κυρία Αδαμίδου συνιστά να ενθαρρύνετε τα παιδιά να μοιράζονται μαζί σας ό,τι τους έκανε εντύπωση από το σχολικό γεύμα ή τα σνακ των συμμαθητών και φίλων τους. Μπορεί να πάρετε πρόσθετες ιδέες για μεγαλύτερη ποικιλία στα γεύματα τους.

«Η ποικιλία τροφών συνεπάγεται ποικιλία θρεπτικών συστατικών, υφών και γεύσεων. Θα διαπιστώσετε μετά εκπλήξεως πως είναι πράγματι πρόθυμα να φάνε θρεπτικές τροφές που μέχρι πρότινος δεν γνώριζαν ή δεν ήθελαν στο σπίτι», λέει.

Συμμετοχή ίσον εκπαίδευση

Η διατροφική εκπαίδευση αρχίζει από το σπίτι. Γι’ αυτό τον λόγο, να αφήνετε τα παιδιά να συμμετέχουν στην προετοιμασία και τοποθέτηση του κολατσιού στη σχολική τσάντα.

Ακόμη και οι μικρότεροι σε ηλικία μαθητές πρέπει να γνωρίζουν τι περιέχει κάθε θήκη της τσάντας τους. Έτσι θα βρίσκουν εύκολα και γρήγορα αυτά που χρειάζονται στο σχολείο.

Τα μεγαλύτερα παιδιά μπορούν μόνα τους να ετοιμάζουν το κολατσιό τους, στην αρχή, υπό την επίβλεψη σας. Τα μικρότερα μπορούν να συμμετέχουν ενεργά και εν τέλει να τοποθετήσουν τα γεύματα στο δοχείο φύλαξης.

Καλό είναι να προετοιμάζετε το σχολικό κολατσιό από το προηγούμενο βράδυ, ώστε το πρωί που θα βιάζεστε όλοι να είναι έτοιμο.

Η τροφοδοσία του σπιτιού

Φροντίστε, τέλος, να είναι πάντοτε το σπίτι σας εφοδιασμένο με ποικιλία υγιεινών επιλογών, για να έχετε καθημερινά αρκετές επιλογές. Μερικές ιδέες είναι:

• Βραστά αυγά
• Φέτες γαλοπούλας και καπνιστού σολομού
• Κίτρινα τυριά – μπουκίτσες που αρέσουν στα παιδιά
• Ψωμί ή μικρές τορτίγιες
• Κριτσίνια πολύσπορα και ολικής
• Λαχανικά όπως ντοματίνια, φύλλα ρόκας και μαρουλιού
• Φρέσκα φρούτα
• Ξηροί καρποί και αποξηραμένα φρούτα

Εάν το παιδί αναγκαστεί ή θελήσει κάποια μέρα να αγοράσει κάτι από το κυλικείο, μπορεί να επιλέξει σάντουιτς ή τοστ δίχως μαγιονέζα αλλά με κάποιο λαχανικό (π.χ. μαρούλι και ντομάτα). Μπορεί επίσης να συνοδεύσει το κουλούρι που θα αγοράσει, με ένα φρούτο της επιλογής του που θα έχει πάρει από το σπίτι.