Έτος-ορόσημο για την Αυτοδιοίκηση: Ανασκοπήσεις και νέες προκλήσεις
Μια λεπτομερής καταγραφή των νομοθετικών εξελίξεων, των πολιτικών πρωτοβουλιών και των προκλήσεων που σημάδεψαν την Τοπική Αυτοδιοίκηση καθ' όλη τη διάρκεια του έτους.
Το έτος που πέρασε σηματοδοτήθηκε από μια πληθώρα εξελίξεων και πρωτοβουλιών που επηρέασαν άμεσα τη λειτουργία και τον ρόλο των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ). Από την έναρξη της συγκέντρωσης δεδομένων στον Κόμβο Παρακολούθησης Επιδόσεων Τοπικής Αυτοδιοίκησης (deiktesOTA.gov.gr) τον Ιανουάριο, μέχρι τις τελευταίες νομοθετικές ρυθμίσεις για τον νέο Κώδικα Τοπικής Αυτοδιοίκησης και την «Ψηφιακή ενίσχυση της οδικής ασφάλειας» τον Δεκέμβριο, οι δήμοι βρέθηκαν στο επίκεντρο συνεχών αλλαγών.
Σημαντικές νομοθετικές πρωτοβουλίες και εγκύκλιοι σημάδεψαν την πορεία των ΟΤΑ. Τον Φεβρουάριο, δόθηκε παράταση για τη δωρεάν στάθμευση ηλεκτρικών οχημάτων, ενώ κατατέθηκε στη Βουλή νομοσχέδιο για τις δημοτικές αθλητικές εγκαταστάσεις. Παράλληλα, το Υπουργείο Εσωτερικών προχώρησε στην ανακοίνωση του Α’ Κύκλου Κινητικότητας για το έτος 2025 και στην πανελλαδική εφαρμογή του προγράμματος «Νταντάδες της Γειτονιάς».
Ο Μάρτιος έφερε νέες εγκυκλίους για τον Κανονισμό Λειτουργίας του Δημοτικού Συμβουλίου και για τις τελικές ενέργειες αξιολόγησης προσωπικού του Δημοσίου Τομέα. Παράλληλα, κατανεμήθηκαν ποσά στους δήμους για τον καθαρισμό δρόμων, ενώ προγραμματίστηκε στην Αθήνα η 1η Πανελλήνια Συνάντηση Εργασίας για τη διαχείριση των αδέσποτων ζώων.
Ο Απρίλιος χαρακτηρίστηκε από την έκφραση απογοήτευσης της ΚΕΔΕ για το πρόγραμμα απασχόλησης ανέργων ηλικίας 55+ ετών και την επανεξέταση της διαδικασίας για την απόδοση του τέλους διαμονής παρεπιδημούντων. Η αντιπυρική περίοδος του 2025 έφερε υπενθύμιση για την υποχρέωση καθαρισμού οικοπέδων, ενώ τέθηκε σε εφαρμογή η διαδικασία στοχοθεσίας για το έτος 2025.
Ο Μάιος είδε την παρουσίαση των τεσσάρων βιβλίων του Κώδικα που αναμένεται να αλλάξουν την Αυτοδιοίκηση, ενώ συζητήθηκαν θέματα όπως η οριοθέτηση οικισμών και η αξιολόγηση προϊσταμένων. Τον ίδιο μήνα, το Υπουργείο Εσωτερικών ανακοίνωσε την έναρξη της διαδικασίας στοχοθεσίας για το έτος 2025 με καινοτομίες στην Τεχνητή Νοημοσύνη.
Ο Ιούνιος έφερε επίσημη απαγόρευση από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης για τη χρήση αγροτικών μηχανημάτων από ΟΤΑ, ενώ το νέο θεσμικό πλαίσιο για τη λειτουργία της Δημοτικής Αστυνομίας τέθηκε σε ισχύ. Επίσης, κατανεμήθηκαν τριάντα εκατομμύρια ευρώ στους Δήμους για επισκευές σχολικών κτιρίων, ενώ δόθηκε επιχορήγηση στους δήμους της Αττικής για το τέλος ταφής.
Τον Ιούλιο, δημοσιεύθηκε το Ενιαίο Σχέδιο Λογαριασμών και Οικονομική Ταξινόμηση για τους δήμους, ενώ δόθηκαν συμπληρωματικές οδηγίες για τη λειτουργία του μηχανισμού «Μίτος». Στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΚΕΔΕ παρουσιάστηκε η Έκθεση για την Αναγκαιότητα Αύξησης των Πόρων των Δήμων, ενώ ανακοινώθηκε η έναρξη υπηρεσίας ηλεκτρονικής επίδοσης εγγράφων μέσω του gov.gr.
Ο Αύγουστος έφερε απόφαση για τις γενικές και ειδικές οδηγίες κατάρτισης των προϋπολογισμών των ΟΤΑ, ενώ το myota.gr δημοσίευσε έρευνα για την αγορά Μέσων Ατομικής Προστασίας στους δήμους. Στο στόχαστρο μπήκε η αγορά drone στους Δήμους, καθώς και η παραγωγικότητα των δήμων.
Τον Σεπτέμβριο, στο ΔΣ της ΚΕΔΕ συζητήθηκε η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για την καύση απορριμμάτων, ενώ ενεργοποιήθηκε ο νέος ΚΟΚ με υποχρεώσεις και κυρώσεις για τους Δήμους. Επίσης, δημοσιοποιήθηκαν αλλαγές του ΥΠΕΝ για τις Πολεοδομίες και τη μεταφορά τους από τους Δήμους στο Κτηματολόγιο.
Τον Οκτώβριο, ο Συνήγορος του Πολίτη εξέδωσε Οδηγό Δημοσίων Υπαλλήλων, ενώ αναρτήθηκαν πρακτικά εργαλεία για τη διαχείριση κινδύνων στις δημόσιες συμβάσεις. Η ΚΕΔΕ συναντήθηκε με την ηγεσία του Υπουργείου Οικονομικών, ενώ το ΣτΕ έκρινε συνταγματικό το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος για την εφαρμογή του Ειδικού Σχεδίου Περιβαλλοντικού Ισοδυνάμου Αναβάθμισης Πόλεων.
Ο Νοέμβριος ήταν ο μήνας του Ετήσιου Συνεδρίου της ΚΕΔΕ στην Αλεξανδρούπολη, όπου τέθηκαν προτεραιότητες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για τον Προϋπολογισμό 2026. Στο πλαίσιο του ψηφιακού μετασχηματισμού, τέθηκε σε λειτουργία το νέο πληροφοριακό σύστημα «Σύστημα Διαχείρισης Ανθρώπινου Δυναμικού της Δημόσιας Διοίκησης».
Τέλος, τον Δεκέμβριο, εκδόθηκε Εγκύκλιος για την κατάρτιση, υποβολή και έλεγχο των Πινάκων Στοχοθεσίας Οικονομικών Αποτελεσμάτων έτους 2026. Η ΚΕΔΕ προχώρησε σε κάλεσμα για συμβολικό κλείσιμο των Δήμων και συγκέντρωση διαμαρτυρίας έξω από τη Βουλή, ενώ συγκροτήθηκε το νέο ΔΣ της Πανελλήνιας Ένωσης Γενικών Γραμματέων Τοπικής Αυτοδιοίκησης «ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ».