Ρουβίκωνας στο δημαρχείο Ηλιούπολης: Τι συνέβη και ποιος φέρει την ευθύνη για τα σχολεία
Η εισβολή αναρχικής ομάδας φέρνει στο φως τις τραγικές συνθήκες σε ειδικά σχολεία, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις και αποκαλύπτοντας την αλληλοεπικαλύψη αρμοδιοτήτων.
Η πρόσφατη βίαιη εισβολή της αναρχικής ομάδας Ρουβίκωνα στο Δημαρχείο Ηλιούπολης έχει προκαλέσει έντονο προβληματισμό στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Πέρα από τις έκνομες ενέργειές της, η ομάδα αυτή συχνά αντικατοπτρίζει ένα κοινό αίσθημα δυσλειτουργίας του κράτους, είτε αυτό αμελεί στην προστασία και εξυπηρέτηση των πολιτών του, είτε παραβιάζει το ίδιο τους νόμους.
Το μήνυμα που εκπέμφθηκε ήταν σαφές: ο Δήμος φέρει την κύρια ευθύνη για την κατάσταση των σχολείων, ειδικά εκείνων που φιλοξενούν μαθητές με αναπηρία (ΑμεΑ), υπολείπονται σε θέματα υγιεινής και αδυνατούν να εξασφαλίσουν αξιοπρεπή διαβίωση. Παρόλο που η αίσθηση αυτή μπορεί να αποδίδεται στον Ρουβίκωνα και στην κοινή γνώμη, η πραγματικότητα είναι ότι σε πολλούς Δήμους της Ελλάδας υπάρχουν σχολεία σε άθλια κατάσταση.
Μετά την επίθεση, ο Δήμαρχος Ηλιούπολης αναγκάστηκε να απαντήσει στις αιτιάσεις. Ο Ρουβίκωνας, για ακόμη μια φορά, κατάφερε να ανοίξει έναν διάλογο, θίγοντας μια πραγματικότητα που βιώνει ευρέως η κοινωνία. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της ομάδας, οι μαθητές με αναπηρία στο Ειδικό Σχολείο Ηλιούπολης αντιμετωπίζουν καθημερινά μια «απαξιωτική και μη βιώσιμη πραγματικότητα» σε ένα περιβάλλον που, όπως υποστηρίζουν, δεν πληροί βασικές προϋποθέσεις προσβασιμότητας, ασφάλειας και αξιοπρεπούς εκπαίδευσης.
Ο Ρουβίκωνας αποδίδει τη βασική ευθύνη στον Δήμο Ηλιούπολης, τονίζοντας ότι η δημοτική αρχή αρνείται εδώ και χρόνια να προβεί σε ουσιαστικές παρεμβάσεις, παρά τις επανειλημμένες διαμαρτυρίες γονέων και εκπαιδευτικών. Μεταξύ άλλων, καταγγέλλονται: περιορισμένη πρόσβαση στους ορόφους (μία ράμπα και ένα ασανσέρ), ακατάλληλες τουαλέτες για παιδιά με κινητικές αναπηρίες, αίθουσες χωρισμένες με γυψοσανίδες χωρίς ηχομόνωση, έλλειψη χώρου για διάλειμμα και φαγητό για μαθητές που δεν μπορούν να μετακινηθούν στο προαύλιο, μη παροχή βασικών αναλωσίμων (πάνες, χαρτί υγείας, σαπούνι) και μη ένταξη του σχολείου σε πρόγραμμα κτιριακής αναβάθμισης. Η συλλογικότητα δεσμεύεται να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, μέχρι να διασφαλιστούν αξιοπρεπείς συνθήκες φοίτησης, συνδέοντας το ζήτημα με τη συνολική κοινωνική και κρατική ευθύνη για την ισότιμη ένταξη ατόμων με αναπηρία.
Σε δημόσια επιστολή του, ο Δήμαρχος Ηλιούπολης, Στάθης Ψυρρόπουλος, απάντησε αναλυτικά στις καταγγελίες, παραθέτοντας τις ενέργειες της σημερινής Δημοτικής Αρχής από την ανάληψη των καθηκόντων της, συνοδευόμενες από φωτογραφικό υλικό. Ο Δήμαρχος επισήμανε ότι το σχολείο στεγάζεται σε κτήριο της δεκαετίας του 1960 με σοβαρά διαχρονικά προβλήματα. Τόνισε ότι η πλήρης ανακατασκευή δεν μπορεί να χρηματοδοτηθεί από τον Δήμο, καθώς αρμόδιες είναι η ΚΤΥΠ και το κεντρικό κράτος. Επίσης, ανέφερε ότι ο Δήμος λειτουργεί υπό καθεστώς υποχρηματοδότησης και παρέλαβε «άδεια ταμεία» το 2024.
Παρά τους περιορισμούς, σύμφωνα με την επιστολή, πραγματοποιήθηκαν σημαντικές παρεμβάσεις: επισκευάστηκαν τέσσερις τουαλέτες με προδιαγραφές ΑμεΑ, αποκαταστάθηκε η λειτουργία του ανελκυστήρα, ανακατασκευάστηκε η οροφή του γυμναστηρίου, τοποθετήθηκαν κάγκελα ασφαλείας στη βεράντα του 1ου ορόφου, πραγματοποιήθηκαν έλεγχοι μόνωσης στην ταράτσα και εξασφαλίστηκε για πρώτη φορά η πλήρης μεταφορά όλων των μαθητών, σε συνεργασία με την Περιφέρεια Αττικής. Ο Δήμαρχος διευκρίνισε ότι η Δημοτική Αρχή δεν αποδέχθηκε τη λύση των προκατασκευασμένων αιθουσών (προκάτ), θεωρώντας τις προσωρινές και μη ασφαλείς, και δήλωσε την ανάγκη για άμεση παρέμβαση του κεντρικού κράτους για συνολική τεχνική αναβάθμιση του κτηρίου.
Ένα σημαντικό σημείο είναι η παραδοχή του Δημάρχου ότι οι παρεμβάσεις που έχουν γίνει δεν επαρκούν για τη διασφάλιση μακροπρόθεσμα ασφαλών και σύγχρονων υποδομών, δικαιώνοντας, κατά μία έννοια, τη διαμαρτυρία του Ρουβίκωνα. Η ουσιαστική διαφωνία εστιάζεται στο ποιος φέρει την κύρια ευθύνη και στο αν η Δημοτική Αρχή έχει εξαντλήσει τις δυνατότητές της. Στο σημείο αυτό, ο Δήμος φαίνεται να χάνει, όπως εκφράζεται από τον Ρουβίκωνα και την κοινή γνώμη, κάτι που υπογραμμίζει τα περιθώρια διαχρονικής αδιαφορίας των κυβερνήσεων. Το κράτος, μέσω βαρύγδουπων καμπανιών, έχει επισκευάσει, συχνά με βεβιασμένες και άστοχες επιλογές, μόλις 431 από τα 14.000 σχολικά κτίρια. Αν για αυτές τις 431 μονάδες δαπανήθηκαν 100 εκατομμύρια, εύκολα μπορεί κανείς να υπολογίσει το ποσό που απαιτείται για τις υπόλοιπες 13.569. Το Υπουργείο Εσωτερικών διαθέτει μόλις 30.000.000 ευρώ ετησίως για επισκευές σχολείων.
Το περιστατικό της εισβολής του Ρουβίκωνα για το Ειδικό Σχολείο Ηλιούπολης επαναφέρει στο προσκήνιο το ευρύτερο ζήτημα της συντήρησης των σχολικών μονάδων, με την κοινωνική πίεση να παραμένει έντονη και την κοινή γνώμη να αποδίδει σχεδόν αποκλειστικά την ευθύνη στους Δήμους. Η ΚΕΔΕ, με απόφαση Συνεδρίου, έχει προγραμματίσει καμπάνιες ενημέρωσης της κοινής γνώμης σχετικά με τη λειτουργία του συστήματος χρηματοδοτήσεων και τον πραγματικό υπεύθυνο για την κατάσταση των σχολικών υποδομών.