Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής: Τι ισχύει για κρατήσεις υπέρ ΕΑΔΗΣΥ και καταπτώσεις εγγυήσεων

Η Ενιαία Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΔΗΣΥ) εξέδωσε νέο ενημερωτικό έγγραφο, παρέχοντας κρίσιμες διευκρινίσεις σχετικά με την εφαρμογή του Ψηφιακού Τέλους Συναλλαγής στις δημόσιες συμβάσεις, όπως ορίζεται από τον ν. 5177/2025. Οι αποσαφηνίσεις αυτές έρχονται μετά από νέες οδηγίες της ΑΑΔΕ, οι οποίες αποσαφηνίζουν ποιες συναλλαγές εξακολουθούν να επιβαρύνονται και ποιες απαλλάσσονται πλήρως από τον νέο φόρο.

Το ιστορικό των διευκρινίσεων ξεκινά με τον ν. 5135/2024, ο οποίος αντικατέστησε το τέλος χαρτοσήμου με ένα ενιαίο ψηφιακό φόρο για συγκεκριμένες κατηγορίες συναλλαγών, κωδικοποιούμενο αργότερα στον ν. 5177/2025. Ωστόσο, αναδύθηκαν ερωτήματα σχετικά με τις κρατήσεις υπέρ της ΕΑΔΗΣΥ και τις καταπτώσεις εγγυητικών επιστολών σε δημόσιες συμβάσεις. Παρά προηγούμενα διευκρινιστικά έγγραφα, οι πρόσφατες οδηγίες της ΑΑΔΕ κατέστησαν απαραίτητη μια νέα αποσαφήνιση.

Σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, το Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής επιβάλλεται μόνο στις συναλλαγές που απαριθμούνται ρητά στα άρθρα 7–30 του ν. 5177/2025, αφορώντας πράξεις ή συμβάσεις που καταρτίστηκαν από την 1η Δεκεμβρίου 2024. Ωστόσο, το νεότερο έγγραφο της ΑΑΔΕ (Ε2094/06-11-2025) καθιστά σαφές ότι σημαντικές συναλλαγές, οι οποίες προηγουμένως επιβαρύνονταν με τέλος χαρτοσήμου, εξαιρούνται πλέον. Αυτές περιλαμβάνουν την κατάπτωση τραπεζικών εγγυήσεων υπέρ Δημοσίου ή τρίτου στο πλαίσιο δημοσίων συμβάσεων, καθώς και τις συναλλαγές υπέρ της ΕΑΔΗΣΥ.

Η κρίσιμη διευκρίνιση αφορά την κράτηση 0,1% υπέρ της ΕΑΔΗΣΥ (άρθρο 350 παρ. 3 του ν. 4412/2016), η οποία υπολογίζεται επί της αξίας κάθε πληρωμής προ φόρων και κρατήσεων. Όπως επιβεβαιώνει η ΕΑΔΗΣΥ, αυτή η κράτηση δεν υπάγεται πλέον στο Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής. Αυτό σημαίνει ότι δεν παρακρατείται ψηφιακό τέλος στη συγκεκριμένη κράτηση, ακόμη και για συμβάσεις που έχουν συναφθεί πριν την 1/12/2024, εφόσον η έκδοση εντάλματος ή άλλου παραστατικού για την κράτηση πραγματοποιείται μετά την εν λόγω ημερομηνία. Η μετάβαση στο νέο ψηφιακό καθεστώς, επομένως, δεν επηρεάζει τον υπολογισμό ή την απόδοση της κράτησης υπέρ ΕΑΔΗΣΥ.

Επιπλέον, οι περιπτώσεις κατάπτωσης εγγυητικών επιστολών (άρθρα 72 και 302 παρ. 12ζ του ν. 4412/2016) εξαιρούνται πλήρως από το Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής. Αυτό σημαίνει ότι η κατάπτωση εγγύησης δεν επιβαρύνεται με ψηφιακό τέλος, η διαδικασία παραμένει αμετάβλητη σε σχέση με το παρελθόν, και οι αναθέτουσες αρχές δεν υποχρεούνται να υπολογίζουν ή να αποδίδουν επιπλέον φόρο.

Οι νέες αυτές οδηγίες έχουν άμεση επίπτωση στις οικονομικές υπηρεσίες, τα τμήματα προμηθειών και δημοσίων συμβάσεων των φορέων του Δημοσίου, καθώς και στους αναδόχους και προμηθευτές. Απομακρύνουν την αμφιβολία σχετικά με την επιβολή ψηφιακού τέλους στις κρατήσεις ή τις εγγυήσεις, επιτρέποντας την ομαλή συνέχιση των διαδικασιών χωρίς πρόσθετο διοικητικό βάρος.

Συνοψίζοντας, το Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής, σύμφωνα με τις νεότερες διευκρινίσεις της ΑΑΔΕ και την ΕΑΔΗΣΥ, δεν επηρεάζει τις βασικές οικονομικές πράξεις που σχετίζονται με τις δημόσιες συμβάσεις, όπως η κράτηση 0,1% υπέρ της ΕΑΔΗΣΥ και η κατάπτωση εγγυητικών επιστολών. Αυτό διασφαλίζει ότι οι διαδικασίες σύναψης και εκτέλεσης συμβάσεων δεν επιβαρύνονται με νέες, μη προβλεπόμενες χρεώσεις, διατηρώντας τη σταθερότητα του δημοσιονομικού πλαισίου των προμηθειών του Δημοσίου.