Ένταση στην ΚΕΔΕ: Ανάκληση της έκτακτης επιχορήγησης και ανοιχτός λογαριασμός με την κυβέρνηση

Η Ένωση Περιφερειών Ελλάδας (ΚΕΔΕ) βρέθηκε στο επίκεντρο έντονης αντιπαράθεσης κατά το έκτακτο Διοικητικό της Συμβούλιο, με αφορμή την προηγούμενη απόφαση για την κατανομή έκτακτης επιχορήγησης ύψους 105 εκατομμυρίων ευρώ. Η απόφαση αυτή, που προέβλεπε μια νέα, αποκλίνουσα από την κλασική κατανομή των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων (ΚΑΠ) μέθοδο, προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις, ωθώντας την ΚΕΔΕ στην ανάκλησή της και στην επιστροφή στα καθιερωμένα κριτήρια.

Το κεντρικό θέμα της συνεδρίασης ήταν η τύχη της απόφασης για ειδική κατανομή της έκτακτης επιχορήγησης, με τους συμμετέχοντες να καλούνται να αποφασίσουν εάν θα παραμείνει σε ισχύ ή θα ανακληθεί υπέρ της παραδοσιακής μεθόδου βάσει ΚΑΠ. Η συζήτηση αποκάλυψε ένα βαθύ υποχρηματοδοτικό πρόβλημα που ταλανίζει τους δήμους, αλλά και ουσιαστικές διαφωνίες ως προς την καλύτερη διαχείριση των διαθέσιμων πόρων. Ωστόσο, κυριάρχησε η αγωνία για τη διατήρηση της ενότητας της αυτοδιοίκησης, παρά το ποσό των 103,5 εκατομμυρίων ευρώ, μπροστά στις αναμφισβήτητα μεγαλύτερες ανάγκες.

Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Λάζαρος Κυρίζογλου, τοποθετήθηκε τονίζοντας την απόλυτη προτεραιότητα της ενότητας της αυτοδιοίκησης. Υπογράμμισε ότι το διαχρονικό πρόβλημα των δήμων παραμένει η οικονομική ασφυξία, από τις περικοπές των ΚΑΠ στη δεκαετία των μνημονίων έως τη σημερινή, παραπλανητική «εποχή πλεονασμάτων». Αναφερόμενος στο νέο μοντέλο κατανομής των ΚΑΠ, υπενθύμισε ότι τέθηκε σε εφαρμογή από την 1η Ιανουαρίου 2024, ωφελώντας σημαντικά 278 δήμους, αλλά αφήνοντας αμέτοχους 54 μεγάλους αστικούς δήμους στην αύξηση των κρατικών πόρων.

Ο κ. Κυρίζογλου ξεκαθάρισε ότι το νέο μοντέλο κατανομής των ΚΑΠ δεν πρόκειται να αλλάξει, εκτός αν αποφασίσει κάτι τέτοιο ένα επόμενο συνέδριο. Εξήγησε ότι η προηγούμενη απόφαση για κατανομή της έκτακτης επιχορήγησης με αναλογία 70-30, δεν παραβίαζε την απόφαση του συνεδρίου, καθώς αφορούσε μια έκτακτη οικονομική ενίσχυση και όχι την ίδια την κατανομή των ΚΑΠ. Ωστόσο, παραδέχτηκε ότι η πολιτική πρόθεση πίσω από την απόφαση παρερμηνεύτηκε, οι προθέσεις αμφισβητήθηκαν και δημιουργήθηκε «θόρυβος διχαστικός». Για το λόγο αυτό, συγκάλεσε το έκτακτο ΔΣ με σκοπό την ανάκληση της προηγούμενης απόφασης και την επιστροφή στην κατανομή με κριτήρια ΚΑΠ για τα 103,5 εκατομμύρια ευρώ.

Από την πλευρά του, ο δήμαρχος Νεάπολης Συκεών, Σίμος Δανιηλίδης, επανέφερε τις προειδοποιήσεις του από το συνέδριο του Βόλου, κάνοντας λόγο για «νέα γενιά χρεοκοπημένων δήμων». Τόνισε ότι περίπου 80 δήμοι κινδυνεύουν να μην μπορούν να καλύψουν ούτε τη μισθοδοσία, κατηγορώντας την πολιτεία ότι μεταφέρει δικές της υποχρεώσεις στους δήμους και τους βάζει να «τσακώνονται για την κατανομή της φτώχειας».

Ο πρώην Δήμαρχος Αιγάλεω, Δημήτρης Μπίρμπας, αναφέρθηκε στη λογική «μοιράσματος της φτώχειας» και εξέφρασε φόβο για αναβίωση παλαιών αντιλήψεων περί δύο «Ενώσεων» δήμων. Χαρακτήρισε απαράδεκτη την κατανομή πόρων από την κεντρική διοίκηση, τονίζοντας ότι οι δήμοι έχουν φτάσει στα όρια τους.

Άλλοι ομιλητές, όπως ο Γιάννης Μουράτογλου, εστίασαν στην τεχνική πλευρά, επισημαίνοντας ότι ο αλγόριθμος των ΚΑΠ είναι αποτέλεσμα πολύχρονης δουλειάς και ότι η ειδική κατανομή δημιούργησε την αίσθηση ότι «πειράζουμε» τον αλγόριθμο από την πίσω πόρτα. Ο Αλέξης Καστρινός, αν και παραδέχτηκε τη δυσφορία πολλών δημάρχων, στήριξε την ανάκληση, τονίζοντας την ανάγκη για αλληλεγγύη και πολιτική παλικαριά.

Ο δήμαρχος Καλαβρύτων, Αθανάσιος Παπαδόπουλος, παρουσίασε ομόφωνη θέση της ΠΕΔ για λανθασμένη προηγούμενη κατανομή, ενώ ο Δημήτρης Τσιαντής τόνισε ότι ο αλγόριθμος των ΚΑΠ είναι «κόκκινη γραμμή». Ο Β’ Αντιπρόεδρος, Γιώργος Παπαναστασίου, εξέφρασε επιφυλάξεις για τη διαδικασία λήψης της αρχικής απόφασης, τονίζοντας ότι τέτοια θέματα πρέπει να λύνονται θεσμικά.

Τελικά, το Διοικητικό Συμβούλιο της ΚΕΔΕ ανακάλεσε την προηγούμενη απόφαση και αποφάσισε η έκτακτη επιχορήγηση των 103,5 εκατομμυρίων ευρώ να κατανεμηθεί με τα κριτήρια των ΚΑΠ, διατηρώντας σε ισχύ τη χωριστή απόφαση για 1,5 εκατομμύριο ευρώ σε 9 δήμους της Πελοποννήσου. Ωστόσο, το βασικό πρόβλημα παραμένει: οι δήμοι ασφυκτιούν οικονομικά, το μισθολογικό κόστος και οι μεταφερόμενες αρμοδιότητες πιέζουν όλους, και η αυτοδιοίκηση καλείται να διεκδικήσει ενιαία ένα σταθερό, επαρκές και δίκαιο σύστημα χρηματοδότησης.