Τσάφος στην ΚΕΔΕ: «Ρεαλισμός και Αριθμοί για την Ενεργειακή Μετάβαση – Όχι Μύθοι»

Στην Αλεξανδρούπολη, κατά το ετήσιο τακτικό συνέδριο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Νικόλαος Τσάφος, παρουσίασε με τεχνοκρατική ακρίβεια και διάθεση εποικοδομητικού διαλόγου την τρέχουσα κατάσταση της αγοράς ενέργειας, τις σημαντικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα δίκτυα και τον ηλεκτρικό χώρο, καθώς και τους στρατηγικούς στόχους της κυβέρνησης, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα τα προγράμματα «Απόλλων» και «Ηλέκτρα».

Απευθυνόμενος στους αιρετούς, ο κ. Τσάφος, παρά τη σχετικά πρόσφατη παρουσία του στην πολιτική ηγεσία, επέδειξε βαθιά γνώση του ενεργειακού τομέα, επιλέγοντας να εστιάσει σε «αριθμούς και όχι σε εντυπώσεις», καλώντας σε μια συζήτηση «βασισμένη στην πραγματικότητα και όχι σε μύθους».

**Τιμές Ενέργειας: Ευρωπαϊκό Πλαίσιο και Ελληνική Μετάβαση**
Ο Υφυπουργός έδωσε έμφαση στο ευρωπαϊκό πλαίσιο όσον αφορά τις τιμές ενέργειας, τονίζοντας ότι η δημόσια συζήτηση στην Ελλάδα συχνά παραβλέπει τη διεθνή πραγματικότητα. Στην Ευρώπη, η χονδρική τιμή ηλεκτρικής ενέργειας παρουσίασε αύξηση περίπου 50% την περίοδο 2019-2024, ενώ οι λιανικές τιμές για τα νοικοκυριά είναι κατά μέσο όρο 50% υψηλότερες σε σχέση με το 2019.

Εν μέσω αυτών των συνθηκών, η Ελλάδα έχει πραγματοποιήσει μια ριζική ενεργειακή μετάβαση. Από ένα μείγμα παραγωγής όπου ο λιγνίτης κάλυπτε περίπου το 60%, σήμερα το 60% προέρχεται από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) – ηλιακή, αιολική και υδροηλεκτρική ενέργεια. Σημαντική είναι και η αλλαγή στη θέση της χώρας στην περιφερειακή αγορά: από καθαρός εισαγωγέας ηλεκτρικής ενέργειας, η Ελλάδα έχει μετατραπεί σε εξαγωγέα, γεγονός που μειώνει την εξάρτηση και ενισχύει την ανταγωνιστικότητά της, με τις χονδρικές τιμές να είναι πλέον ανταγωνιστικότερες σε σχέση με γειτονικά κράτη, παρότι παλαιότερα ήταν σημαντικά ακριβότερες. «Λέω ότι, χωρίς αυτές τις αλλαγές, ο λογαριασμός του πολίτη θα ήταν πολύ ακριβότερος. Οφείλουμε η συζήτηση να βασίζεται στα πραγματικά στοιχεία», υπογράμμισε.

**Δίκτυα: Από τη «Δεκαετία Εγκατάλειψης» στην Τρέχουσα Αναβάθμιση**
Αναφορικά με τα ηλεκτρικά δίκτυα, ο Υφυπουργός επέδειξε αυτοκριτική στάση, τονίζοντας την «δεκαετία εγκατάλειψης» που προηγήθηκε. Κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, οι επενδύσεις στα δίκτυα είχαν μειωθεί δραματικά, από περίπου 400 εκατομμύρια ευρώ ετησίως το 2012 σε περίπου 200 εκατομμύρια ευρώ το 2017. Σήμερα, οι επενδύσεις έχουν φτάσει το 1,5 δισεκατομμύριο ευρώ, με τον ΔΕΔΔΗΕ να προχωρά σε ραγδαία αύξηση των δαπανών για αναβαθμίσεις, υπογειοποιήσεις, ενίσχυση της ανθεκτικότητας και ανάπτυξη «έξυπνων» υποδομών. «Έχουμε ένα δίκτυο 250.000 χιλιομέτρων… Ζητώ επίγνωση του μεγέθους του προβλήματος που κληρονομήσαμε και της προσπάθειας που γίνεται σήμερα», δήλωσε, αναγνωρίζοντας ότι καθυστερήσεις στις συνδέσεις, έλλειψη έξυπνων μετρητών και προβλήματα ανθεκτικότητας παραμένουν υπαρκτά, αλλά τονίζοντας τη χάραξη ενός συνεκτικού σχεδίου με σαφή χρηματοδότηση για την κάλυψη του κενού.

**Ηλεκτρικός Χώρος: «117 GW Ενδιαφέρον σε Σύστημα 5,7 GW Κατανάλωσης»**
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στον ηλεκτρικό χώρο, όπου οι αριθμοί αποτυπώνουν την έντονη πίεση στο σύστημα. Σήμερα λειτουργούν περίπου 16 GW από ΑΠΕ, ενώ υπάρχουν περίπου 15 GW με άδειες και όρους σύνδεσης, 46 GW πλήρως αδειοδοτημένα και σχεδόν 40 GW σε προγενέστερα στάδια ενδιαφέροντος. Το σύνολο ανέρχεται σε περίπου 117 GW έργων, σε μια χώρα με μέγιστη ζήτηση περί τα 5,5-6 GW. «Αυτό δεν είναι απλώς πίεση. Είναι μια αριθμητική πραγματικότητα που δεν μπορεί να αγνοηθεί. Αν έλεγα «ναι σε όλους», το σύστημα θα κατέρρεε», εξήγησε.

Απαντώντας στις ανησυχίες των δημάρχων για τις ενεργειακές κοινότητες της Αυτοδιοίκησης, ο κ. Τσάφος αναγνώρισε τον κοινωνικό τους ρόλο ως εργαλείο ενεργειακής δημοκρατίας και κοινωνικής πολιτικής, δεσμευόμενος για την εξασφάλιση χώρου, αλλά πάντα εντός ενός λειτουργικού συστήματος. Τόνισε επίσης την ανάγκη αποδέσμευσης ανενεργών δεσμεύσεων ηλεκτρικού χώρου που εμποδίζουν ώριμα έργα.

**«Απόλλων» και «Ηλέκτρα»: Στρατηγικά Προγράμματα με Τεχνικές Προκλήσεις**
Ο Υφυπουργός ενημέρωσε για την πορεία των προγραμμάτων «Ηλέκτρα» (ενεργειακή αναβάθμιση δημόσιων κτιρίων) και «Απόλλων» (για ευάλωτα νοικοκυριά και ΟΤΑ). Για το «Ηλέκτρα», αναφέρθηκε στην αναδιάρθρωση της χρηματοδότησης για τη συνέχιση των έργων, ενώ για το «Απόλλων», εξήγησε τον επανασχεδιασμό του σκέλους για τα ευάλωτα νοικοκυριά και τη διατήρηση της δέσμευσης για το σκέλος των Περιφερειών και φορέων της Αυτοδιοίκησης, με στόχο μακροχρόνια πρόσβαση σε φθηνή πράσινη ενέργεια.

**Κάλεσμα Συνεργασίας προς την Αυτοδιοίκηση**
Ολοκληρώνοντας την ομιλία του, ο κ. Τσάφος απηύθυνε κάλεσμα θεσμικής συνεργασίας προς τους δήμους και τις περιφέρειες. «Ξέρω ότι δέχεστε πίεση από τους πολίτες σας. Δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις, υπάρχουν όμως πραγματικά δεδομένα, σοβαρός σχεδιασμός και κοινή βούληση. Σε αυτό, είμαστε στην ίδια πλευρά», δήλωσε, υπογραμμίζοντας την επιδίωξη της κυβέρνησης για διαφάνεια,