Νέα Εποχή για τη Δημόσια Διοίκηση: Εκσυγχρονισμός Πειθαρχικού Δικαίου και Ίδρυση Κέντρου Μεταρρυθμίσεων
Ο Νόμος 5225/2025 φέρνει ριζικές αλλαγές στις διαδικασίες πειθαρχικών ελέγχων και δημιουργεί ένα όργανο στρατηγικού σχεδιασμού για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του δημοσίου τομέα.
Με τη δημοσίευση σχετικής εγκυκλίου του Υπουργείου Εσωτερικών, τίθεται σε εφαρμογή ο Νόμος 5225/2025, ο οποίος εγκαινιάζει μια νέα περίοδο για τη λειτουργία της Δημόσιας Διοίκησης. Οι μεταρρυθμίσεις που εισάγονται στοχεύουν στον εκσυγχρονισμό του πειθαρχικού δικαίου των δημοσίων υπαλλήλων, ενώ παράλληλα ιδρύεται ένα καινοτόμο όργανο, το Ελληνικό Κέντρο Εμπειρογνωμοσύνης Διοικητικών Μεταρρυθμίσεων, με αποστολή την τεχνική υποστήριξη και τον στρατηγικό σχεδιασμό για την αναβάθμιση της δημόσιας διοίκησης.
Η αναμόρφωση του πειθαρχικού δικαίου δίνει έμφαση στη διαφάνεια, την ταχύτητα και τη δικαιοσύνη. Στο πλαίσιο αυτό, απλουστεύονται οι διαδικασίες εξέτασης πειθαρχικών υποθέσεων, με τη θέσπιση σαφών χρονοδιαγραμμάτων και τη δυνατότητα ηλεκτρονικής παρακολούθησης. Η αντικειμενικότητα ενισχύεται μέσω της αναδιάρθρωσης της σύνθεσης των πειθαρχικών συμβουλίων και της πρόβλεψης ασυμβιβάστων. Ορίζονται με σαφήνεια τα πειθαρχικά παραπτώματα, διαφοροποιώντας την αντιμετώπισή τους ανάλογα με τη βαρύτητα και τις συνέπειες στο δημόσιο συμφέρον. Ιδιαίτερη σημασία δίνεται στη θεσμοθέτηση υποχρέωσης αιτιολόγησης σε κάθε στάδιο, διασφαλίζοντας έτσι τη νομιμότητα και την εμπιστοσύνη των πολιτών. Επιπλέον, η διαδικασία ψηφιοποιείται πλήρως μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πλατφόρμας Πειθαρχικών Υποθέσεων, η οποία θα διασυνδεθεί με το Μητρώο Ανθρώπινου Δυναμικού του Ελληνικού Δημοσίου.
Μια ακόμη σημαντική καινοτομία του νέου νόμου είναι η σύσταση του Ελληνικού Κέντρου Εμπειρογνωμοσύνης Διοικητικών Μεταρρυθμίσεων. Το Κέντρο αυτό θα επικεντρωθεί στη συγκέντρωση και αξιοποίηση διεθνών καλών πρακτικών, στην παροχή τεχνικής υποστήριξης στους φορείς της Δημόσιας Διοίκησης για την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων, στη μελέτη και αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των πολιτικών διοικητικού εκσυγχρονισμού, καθώς και στη συνεργασία με ευρωπαϊκούς και διεθνείς οργανισμούς. Λειτουργώντας ως θεσμικός σύμβουλος της Πολιτείας, θα συμβάλει στη χάραξη στρατηγικών για τη διοικητική αναδιοργάνωση, την αντιμετώπιση της γραφειοκρατίας και την προώθηση της ψηφιακής διακυβέρνησης.
Ο νόμος περιλαμβάνει επίσης διατάξεις οργανωτικού και μεταβατικού χαρακτήρα, όπως η εναρμόνιση των εσωτερικών κανονισμών των υπηρεσιών, η εκπαίδευση στελεχών σε θέματα πειθαρχικού δικαίου και διοικητικής ηθικής, καθώς και ρυθμίσεις για την επιτάχυνση των πειθαρχικών ερευνών σε περιπτώσεις διαφθοράς ή κακοδιοίκησης.
Το νέο πειθαρχικό πλαίσιο αποσκοπεί σε ένα δικαιότερο και αποτελεσματικότερο σύστημα ελέγχου, ενισχύοντας την επαγγελματική ευθύνη των υπαλλήλων, αλλά και προστατεύοντάς τους από αυθαίρετες ή καθυστερημένες διαδικασίες. Ο εκσυγχρονισμός αυτός συνδέεται άμεσα με την ευρύτερη μεταρρύθμιση της Δημόσιας Διοίκησης, προάγοντας την αξιοκρατία και τη λογοδοσία.