ΚΕΔΕ: Νέο μοντέλο διακυβέρνησης με σαφήνεια, λογοδοσία και όφελος για τον πολίτη

Ο πρόεδρος της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), Ηλίας Κυρμανίδης, παρουσίασε μια ολοκληρωμένη πρόταση για την ενίσχυση της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης, στοχεύοντας σε έναν πιο αποτελεσματικό και διαφανή κρατικό μηχανισμό. Με εμπεριστατωμένη εισήγηση, τόνισε την επιτακτική ανάγκη για σαφή κατανομή αρμοδιοτήτων, ενίσχυση της λογοδοσίας και ουσιαστική βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών.

«Το επίκεντρο της μεταρρύθμισης πρέπει να είναι το ξεκαθάρισμα των αρμοδιοτήτων και η βελτίωση της αποτελεσματικότητας του κράτους και των θεσμών του», δήλωσε ο κ. Κυρμανίδης, υπογραμμίζοντας ότι η πολυεπίπεδη διακυβέρνηση, βασισμένη στις ευρωπαϊκές αρχές της επικουρικότητας και της αναλογικότητας, πρέπει να γίνει πράξη και όχι απλώς νόμος. «Ξεκαθαρίζουμε ρόλους, μοιράζουμε πόρους με βάση την ευθύνη και ζητάμε λογοδοσία με δείκτες και μετρήσιμα αποτελέσματα», προσέθεσε.

Στο πλαίσιο αυτό, προτάθηκε η σύσταση ενός Εθνικού Συμβουλίου Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης με σαφές χρονοδιάγραμμα, θεσμοθετημένη ατζέντα και δείκτες παρακολούθησης, καθώς και η δημιουργία ενός δημόσιου dashboard για τη διαφανή παρουσίαση όλων των δεδομένων αρμοδιοτήτων, έργων, οικονομικών και δεικτών απόδοσης. «Όχι για να βρούμε ποιος φταίει, αλλά για να χτίσουμε εμπιστοσύνη και να περάσουμε από τα συνθήματα στα εργαλεία», εξήγησε.

Για την αποτελεσματικότερη συνεργασία μεταξύ κράτους, περιφερειών και δήμων, προτάθηκαν οι «Συμφωνίες Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης», οι οποίες θα περιλαμβάνουν καθορισμένους δείκτες και χρηματοδότηση, με πιλοτική εφαρμογή σε δύο περιφέρειες από το 2026. Επίσης, προτείνεται η θεσμοθέτηση Διάσκεψης Προέδρων υπό τον Πρωθυπουργό, με συμμετοχή περιφερειαρχών και της ΚΕΔΕ, η οποία θα λειτουργεί ως μόνιμος μηχανισμός διαβούλευσης.

Μια ακόμη σημαντική πρόταση αφορά την υποχρεωτική ανάλυση επιπτώσεων κάθε σημαντικής ρύθμισης στις τοπικές αρχές, καθώς και τη δημιουργία ενός «χάρτη αρμοδιοτήτων» και ανοικτών δεδομένων, ώστε ο πολίτης να γνωρίζει ανά πάσα στιγμή ποιος είναι υπεύθυνος. Ως παράδειγμα, αναφέρθηκε η απλοποίηση διαδικασιών για άδειες κοινόχρηστων χώρων, όπου ο Δήμος θα έχει ηλεκτρονική πρόσβαση σε όλα τα απαραίτητα στοιχεία.

Ο κ. Κυρμανίδης αναφέρθηκε επίσης στην ανάγκη πλήρους ενεργοποίησης του Νόμου 5013/2023, τακτικών συνεδριάσεων με χρονοδιάγραμμα μεταφοράς αρμοδιοτήτων, και τη δημιουργία Κώδικα Αυτοδιοίκησης με ρήτρα πόρων. Έθεσε προς διαβούλευση και τη θεσμοθέτηση μητροπολιτικής διακυβέρνησης για Αθήνα και Θεσσαλονίκη.

Στο οικονομικό σκέλος, προτάθηκε προβλέψιμη χρηματοδότηση για τους δήμους, συνδεδεμένη με στόχους επίδοσης, καθώς και κίνητρα απόδοσης, όπως μπόνους για υψηλά ποσοστά εξυπηρέτησης και ανακύκλωσης, και αντικίνητρα για την ανεξέλεγκτη ταφή απορριμμάτων. Αναφορά έγινε στην καθολική εφαρμογή του «πληρώνω όσο πετάω» και στην προώθηση των καφέ κάδων.

Κλείνοντας, ο κ. Κυρμανίδης υπογράμμισε τη σύνδεση της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης με την εκπαίδευση προσωπικού, την προστασία κρίσιμων υποδομών, το μητρώο ακινήτων και την προτεραιότητα σε ύδρευση και αποχέτευση. «Η πολυεπίπεδη διακυβέρνηση δεν είναι ένα τεχνικό σχήμα. Είναι ο τρόπος με τον οποίο παράγουμε αποτέλεσμα. Και αυτό πρέπει να γίνει σήμερα — όχι αύριο», κατέληξε, τονίζοντας ότι η επιτυχία της μεταρρύθμισης θα εξαρτηθεί από τη συνεργασία, τη διαφάνεια και την αποφασιστικότητα όλων, με τελικό στόχο την αποτελεσματική εξυπηρέτηση του πολίτη.