Κεντρικό Αποθετήριο Κινδύνων Διαφθοράς: Η Ψηφιακή Ασπίδα κατά της Διαφθοράς
Νέα κοινή υπουργική απόφαση θεσπίζει το πλαίσιο λειτουργίας του ηλεκτρονικού συστήματος που συλλέγει και αναλύει πληροφορίες για κινδύνους διαφθοράς σε όλο τον δημόσιο τομέα.
Η κυβέρνηση προχωρά στη σύσταση και καθορισμό των λεπτομερειών λειτουργίας του Κεντρικού Αποθετηρίου Κινδύνων Διαφθοράς, με κοινή απόφαση του Υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρη Παπαστεργίου, και της Διοικήτριας της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας (ΕΑΔ), Αλεξάνδρας Ρογκάκου. Η απόφαση, που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ Β’ 5925/05.11.2025, θέτει τις βάσεις για ένα νέο, σύγχρονο σύστημα, ενισχύοντας την διαφάνεια και την ακεραιότητα στον ευρύτερο δημόσιο τομέα.
Το Κεντρικό Αποθετήριο αποτελεί μια ολοκληρωμένη ηλεκτρονική βάση δεδομένων, η οποία λειτουργεί ως αυτόνομο υποσύστημα του Μητρώου Κινδύνων Δημόσιου Τομέα. Η διαχείρισή του ανατίθεται στη Γενική Διεύθυνση Ακεραιότητας και Λογοδοσίας της ΕΑΔ, ενώ η τεχνική υποστήριξη και φιλοξενία του συστήματος υλοποιούνται στις υποδομές του Κυβερνητικού Νέφους (g-cloud) από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Ο κύριος στόχος του Αποθετηρίου είναι η συστηματική συλλογή και η εμπεριστατωμένη ανάλυση πληροφοριών σχετικά με τους κινδύνους διαφθοράς που αντιμετωπίζουν οι φορείς του δημοσίου. Μέσω αυτής της διαδικασίας, θα είναι εφικτός ο ακριβής εντοπισμός των τομέων και των διαδικασιών που παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης φαινομένων απάτης και διαφθοράς. Αυτή η γνώση θα αξιοποιηθεί για τον σχεδιασμό στοχευμένων πολιτικών πρόληψης και αποτελεσματικής αντιμετώπισης.
Εντός του Αποθετηρίου θα καταγράφονται λεπτομερώς οι αναγνωρισμένοι κίνδυνοι διαφθοράς ανά φορέα, οι υποκείμενες αιτίες πρόκλησής τους, οι υφιστάμενες και οι επιπλέον δικλίδες ελέγχου, καθώς και τα μέτρα που εφαρμόζονται για την αντιμετώπισή τους, τόσο σε βραχυπρόθεσμο όσο και σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Η ηλεκτρονική βάση θα παρέχει επίσης τη δυνατότητα δημιουργίας αναφορών και στατιστικών στοιχείων, επιτρέποντας στην ΕΑΔ την ετήσια αξιολόγηση και αποτύπωση της κατάστασης της διαφάνειας στον δημόσιο τομέα.
Η πρόσβαση στο Αποθετήριο θα γίνεται αποκλειστικά μέσω της ιστοσελίδας της ΕΑΔ (www.aead.gr) ή της ΓΓΠΣΔΔ (www.gsis.gr), με τη χρήση των Κωδικών Δημόσιας Διοίκησης και κατόπιν διαδικασίας εξουσιοδότησης των χρηστών. Οι ρόλοι πρόσβασης διακρίνονται σε δύο βασικές κατηγορίες: τους “Υπεύθυνους Εποπτείας Αποθετηρίου”, οι οποίοι θα έχουν πλήρη πρόσβαση στις πληροφορίες χωρίς δυνατότητα τροποποίησης, και τους “Υπεύθυνους Διαχείρισης Αποθετηρίου”, που θα αξιοποιούν τα στοιχεία για τη σύνταξη εκθέσεων και αξιολογήσεων.
Όλα τα δεδομένα θα φυλάσσονται σε ένα απόλυτα ασφαλές περιβάλλον, τηρώντας αυστηρά τις διατάξεις περί προστασίας προσωπικών δεδομένων, σύμφωνα με τον Κανονισμό ΕΕ 2016/679 – GDPR. Η Εθνική Αρχή Διαφάνειας ορίζεται ως Υπεύθυνος Επεξεργασίας των δεδομένων, ενώ το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και η ΓΓΠΣΔΔ έχουν την ευθύνη της τεχνικής υποστήριξης, της φιλοξενίας και της ασφάλειας του συστήματος. Τα δεδομένα περιορίζονται στα απολύτως αναγκαία στοιχεία των εξουσιοδοτημένων χρηστών και διατηρούνται για δέκα (10) έτη μετά τη λήξη της πρόσβασής τους.
Η παραγωγική λειτουργία του Αποθετηρίου αναμένεται να ξεκινήσει με σχετική διαπιστωτική πράξη του Γενικού Γραμματέα Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Μέχρι τότε, όλοι οι φορείς του δημοσίου υποχρεούνται να αποστέλλουν ηλεκτρονικά στην ΕΑΔ τα σχετικά αποσπάσματα των κινδύνων διαφθοράς που περιλαμβάνονται στα δικά τους Μητρώα Κινδύνων.
Η σύσταση του Κεντρικού Αποθετηρίου Κινδύνων Διαφθοράς σηματοδοτεί ένα κομβικό σημείο στην υλοποίηση της στρατηγικής του κράτους για θεσμική λογοδοσία και την πρόληψη φαινομένων διαφθοράς. Πρόκειται για ένα πρωτοποριακό, ενιαίο ψηφιακό εργαλείο που συγκεντρώνει, επεξεργάζεται και αναλύει δεδομένα από όλους τους δημόσιους φορείς. Η πρωτοβουλία αυτή αναμένεται να συμβάλει καθοριστικά στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς τη δημόσια διοίκηση και να καταστεί πρότυπο καλής πρακτικής για τη διαχείριση κινδύνων διαφθοράς σε εθνικό επίπεδο.