Το φιλί: Μια πρωτόγονη συνήθεια από… 20 εκατομμύρια χρόνια πριν!
Επιστημονική μελέτη αποκωδικοποιεί την εξελικτική ιστορία του φιλιού, εντοπίζοντας τις ρίζες του στα αρχαιότερα πρωτεύοντα θηλαστικά.
Η συνήθεια του φιλιού, που θεωρούμε τόσο ανθρώπινη, έχει βαθύτερες ρίζες απ’ ό,τι νομίζουμε, ξεκινώντας την εξελικτική της πορεία πριν από περίπου 20 εκατομμύρια χρόνια, σύμφωνα με μια νέα επιστημονική μελέτη. Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Φλόριντα επιχείρησαν να χρονολογήσουν την απαρχή του φιλιού, αναρωτώμενοι πώς αυτή η συμπεριφορά, που δεν προσφέρει άμεσα εξελικτικά οφέλη και ενδέχεται να μεταδίδει ασθένειες, εδραιώθηκε.
Το γεγονός ότι άνθρωποι, χιμπατζήδες, ουρακοτάγκοι, μπονόμπο και γορίλες μοιράζονται την πρακτική του φιλιού, υποδεικνύει ότι πρόκειται για μια κληρονομιά από έναν κοινό πρόγονο. Για να ξετυλίξουν το νήμα της ιστορίας, οι επιστήμονες συνδύασαν παρατηρήσεις συμπεριφοράς πρωτευόντων θηλαστικών με εξελικτικά δεδομένα.
Ο ορισμός του φιλιού που υιοθετήθηκε για την έρευνα ήταν “η μη επιθετική επαφή στόμα με στόμα, η οποία δεν περιλαμβάνει μεταφορά τροφής”. Αυτός ο ορισμός καλύπτει τόσο τα σεξουαλικά φιλιά όσο και τα πλατωνικά, όπως αυτά μεταξύ μελών της οικογένειας ή σε φιλικούς χαιρετισμούς. “Χρησιμοποιήσαμε αυτόν τον ορισμό για να εξετάσουμε δημοσιευμένες επιστημονικές εργασίες, αναζητώντας παρατηρήσεις φιλιών στην ομάδα των μαϊμούδων και των πιθήκων που εξελίχθηκαν στην Αφρική, την Ασία και την Ευρώπη. Καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι κάποιες μαϊμούδες και οι περισσότεροι πίθηκοι έχει παρατηρηθεί ότι φιλιούνται”, εξηγεί η δρ. Ματίλντα Μπριντλ, επικεφαλής της μελέτης.
Συνδυάζοντας αυτά τα δεδομένα με πληροφορίες για τις εξελικτικές σχέσεις μεταξύ διαφορετικών ειδών, μέσω φυλογενετικής συγκριτικής ανάλυσης, οι ερευνητές κατάφεραν να μοντελοποιήσουν την εξελικτική ιστορία του φιλιού. Εφάρμοσαν μια προσέγγιση μοντελοποίησης που προσομοίωσε διάφορα εξελικτικά σενάρια. Εκτελώντας το μοντέλο εκατομμύρια φορές, υπολόγισαν ότι το πρώτο φιλί χρονολογείται μεταξύ 21,5 και 16,9 εκατομμυρίων ετών πριν, όπως δημοσιεύεται στο επιστημονικό περιοδικό Evolution and Human Behavior.
Το πώς ακριβώς προέκυψε το φιλί και γιατί συνεχίζει να υπάρχει, παραμένουν αντικείμενα συζήτησης. Κάποιοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι το σεξουαλικό φιλί αποτελεί έναν τρόπο αξιολόγησης της ποιότητας ή καταλληλότητας ενός συντρόφου, ενώ άλλοι θεωρούν ότι λειτουργεί ως προκαταρκτικό παιχνίδι που αυξάνει τη σεξουαλική διέγερση και την πιθανότητα γονιμοποίησης. Τα πλατωνικά φιλιά, από την άλλη, πιστεύεται ότι ενισχύουν τους κοινωνικούς δεσμούς.
Η έρευνα προσφέρει επίσης νέες προοπτικές σχετικά με τη συμπεριφορά των Νεάντερταλ. Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι οι σύγχρονοι άνθρωποι (homo sapiens) και οι Νεάντερταλ μοιράζονταν ένα κοινό στοματικό μικρόβιο για πολύ καιρό μετά τον διαχωρισμό τους. Αυτό υποδηλώνει ότι οι δύο ειδών αντάλλασσαν σάλιο, δηλαδή φιλιούνταν.