Πρόωρη Εμμηνόπαυση: Αυξημένος Κίνδυνος Μεταβολικού Συνδρόμου κατά 27%
Νέα μελέτη αποκαλύπτει τη σύνδεση μεταξύ της εμμηνόπαυσης πριν τα 45 και καρδιαγγειακών παθήσεων, διαβήτη και εγκεφαλικού επεισοδίου.
Γυναίκες που βιώνουν πρόωρη εμμηνόπαυση, πριν την ηλικία των 45 ετών, διατρέχουν σημαντικά αυξημένο κίνδυνο 27% να εμφανίσουν μεταβολικό σύνδρομο. Αυτό υποδηλώνει νέα έρευνα που εξετάζει τη μακροπρόθεσμη επίδραση της ηλικίας έναρξης της εμμηνόπαυσης στη μεταβολική και καρδιαγγειακή υγεία.
Η μελέτη, η οποία αναλύθηκε από περισσότερες από 11.000 γυναίκες, κατέδειξε ότι η εμφάνιση φυσικής εμμηνόπαυσης πριν τα 45 συνδέεται με υψηλότερη πιθανότητα για την ανάπτυξη ενός συνδυασμού παθήσεων που αυξάνουν δραματικά τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιακών παθήσεων, διαβήτη τύπου 2 και εγκεφαλικού επεισοδίου. Η συσχέτιση παρέμεινε ισχυρή ακόμη και μετά τη συνεκτίμηση παραγόντων όπως ο δείκτης μάζας σώματος, το κάπνισμα και η σωματική δραστηριότητα.
Τα αποτελέσματα της έρευνας, η οποία παρουσιάστηκε στο ετήσιο συνέδριο της Εταιρείας Εμμηνόπαυσης, αποδίδουν τον αυξημένο κίνδυνο κυρίως στην κοιλιακή παχυσαρκία, την υπέρταση και τα αυξημένα επίπεδα σακχάρου στο αίμα που παρατηρήθηκαν στις γυναίκες με πρόωρη εμμηνόπαυση. Αυτά τα ευρήματα τονίζουν τη σημασία της εμμηνόπαυσης ως βιολογικού δείκτη για καρδιομεταβολική ευαλωτότητα, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για προληπτικό έλεγχο σε νεότερες μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες.
Το μεταβολικό σύνδρομο, σύμφωνα με τους κλινικούς ορισμούς, διαγιγνώσκεται όταν ένα άτομο πληροί τουλάχιστον τρία από τα παρακάτω κριτήρια: αυξημένη περίμετρος μέσης (κοιλιακή παχυσαρκία), υπέρταση, αυξημένη γλυκόζη αίματος νηστείας, υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων και χαμηλά επίπεδα HDL («καλής») χοληστερόλης.
Οι ορμονικές αλλαγές που συνδέονται με την εμμηνόπαυση, και ειδικότερα η μείωση των οιστρογόνων, επηρεάζουν την κατανομή του σωματικού λίπους, την ευαισθησία στην ινσουλίνη και την αγγειακή υγεία, παράγοντες καθοριστικοί για τη μεταβολική λειτουργία. Η πρόωρη απώλεια οιστρογόνων στερεί από τις γυναίκες τις προστατευτικές τους επιδράσεις για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, επιταχύνοντας δυνητικά τις μεταβολικές αλλαγές.
Ειδικότερα, η μειωμένη έκθεση σε οιστρογόνα οδηγεί σε αυξημένη συσσώρευση σπλαχνικού λίπους, ενώ παράλληλα επιδεινώνεται η αντίσταση στην ινσουλίνη, προάγοντας τα υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Επιπλέον, παρατηρούνται αυξημένοι δείκτες φλεγμονής, που μπορεί να επηρεάσουν την αρτηριακή πίεση και τον μεταβολισμό των λιπιδίων. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η πρόωρη εμμηνόπαυση μπορεί να αποτελεί ένδειξη υποκείμενης βιολογικής γήρανσης, αλλά και παράγοντα που συμβάλλει στην αύξηση του μεταβολικού κινδύνου.
Τα ευρήματα αυτά αναδεικνύουν την αναγκαιότητα για έγκαιρη παρακολούθηση του μεταβολισμού και συμβουλευτική για τον τρόπο ζωής σε γυναίκες που εμφανίζουν εμμηνόπαυση πριν την ηλικία των 45. Συνιστώνται τακτικοί ιατρικοί έλεγχοι για την αρτηριακή πίεση, τη γλυκόζη νηστείας και τα επίπεδα λιπιδίων, η διαχείριση του σωματικού βάρους με υγιεινή διατροφή και άσκηση, καθώς και η παρακολούθηση της περιμέτρου της μέσης. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η συζήτηση για την πιθανή χορήγηση ορμονοθεραπείας με τον θεράποντα ιατρό μπορεί να βοηθήσει στον μετριασμό του μεταβολικού κινδύνου.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι τα δεδομένα της μελέτης είναι παρατηρητικά, εστιάζοντας σε συσχετίσεις και όχι σε άμεση αιτιώδη συνάφεια. Ωστόσο, η ευθυγράμμιση με προηγούμενες έρευνες και τα βιολογικά δεδομένα ενισχύουν την πεποίθηση για τη σύνδεση της πρόωρης απώλειας οιστρογόνων με αυξημένους καρδιομεταβολικούς κινδύνους.