Με ΑΙ και ψηφιακό βοηθό οι νεκροτομές από τους Ιατροδικαστές: Οι αλλαγές μετά τις υποθέσεις Μουρτζούκου-Πισπιρίγκου

Με τη χρήση tablet, φωνητικής περιγραφής και αυτόματης σύνταξης προσχεδίου ιατροδικαστικής έκθεσης μέσω ψηφιακού βοηθού, θα διενεργούνται στο εξής οι νεκροψίες – νεκροτομές από τους ιατροδικαστές στην Ελλάδα. Η απόφαση εντάσσεται στο πλαίσιο ριζικών αλλαγών που προωθεί το Υπουργείο Δικαιοσύνης, με αφορμή σοβαρές δυσλειτουργίες που ήρθαν στο φως από τις υποθέσεις Μουρτζούκου και Πισπιρίγκου και τη λειτουργία της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Πάτρας. Η χρόνια καθυστέρηση στη σύνταξη των ιατροδικαστικών εκθέσεων — που σε κάποιες περιπτώσεις ξεπερνούσε ακόμη και τα τρία έτη — προκαλούσε σημαντικές επιπτώσεις στη δικαστική διαδικασία, οδηγώντας, μεταξύ άλλων, σε αθωώσεις κατηγορουμένων λόγω έλλειψης κρίσιμων στοιχείων. Παράλληλα, η απουσία ενιαίων κανόνων σχετικά με το υποχρεωτικό περιεχόμενο των εκθέσεων και η ανεπαρκής αξιοποίηση της τεχνολογίας ενίσχυαν τη δυσλειτουργία και υπονόμευαν τη δημόσια εικόνα της υπηρεσίας. Αντιμέτωπο με αυτή την κατάσταση, το Υπουργείο Δικαιοσύνης έχει θέσει σε εφαρμογή, ήδη από το 2023, ένα ευρύ πρόγραμμα αναδιάρθρωσης των ιατροδικαστικών υπηρεσιών, εναρμονισμένο με τα διεθνή πρότυπα και τις τεχνολογικές εξελίξεις. Το σχέδιο συνοδεύεται και από αυστηρό πειθαρχικό έλεγχο ιατροδικαστών για σοβαρές παραλείψεις και αδικήματα, που σημειώθηκαν την περίοδο 2024-2025. Υπενθυμίζεται ότι πρόσφατα ανεστάλη η λειτουργία της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Πατρών, ενώ τέσσερις ιατροδικαστές έχουν τεθεί σε καθεστώς δυνητικής αργίας – τρεις εκ των οποίων εμπλέκονται στην υπόθεση Πισπιρίγκου. Σε άλλους τρεις επιβλήθηκαν πειθαρχικές κυρώσεις (παύση ενός έτους, πρόστιμο και επίπληξη), ενώ για δύο ακόμα εκκρεμούν πειθαρχικές διαδικασίες. Η αναμόρφωση των ιατροδικαστικών πρακτικών στοχεύει στη διασφάλιση της ποιότητας, της αξιοπιστίας και της ταχύτητας των εκθέσεων, με απόλυτο σεβασμό στη δικαστική διαδικασία και τα δικαιώματα των πολιτών.

Πώς θα λειτουργεί το σύστημα

Μέσα στους επόμενους μήνες, οι ιατροδικαστές στην Ελλάδα θα αποκτήσουν ένα σύγχρονο Πληροφοριακό Σύστημα που αξιοποιεί προηγμένες τεχνολογίες υπολογιστών και Τεχνητή Νοημοσύνη. Σύμφωνα με το Υπουργείο Δικαιοσύνης, το νέο αυτό εργαλείο θα λειτουργεί ως «ψηφιακός βοηθός» κατά τη διάρκεια των ιατροδικαστικών πράξεων, επιταχύνοντας σημαντικά τη διαδικασία και ενισχύοντας την αποτελεσματικότητα του έργου τους — με τελικό στόχο τη γρηγορότερη και ποιοτικότερη απονομή δικαιοσύνης. Η καινοτομία αυτή, που χαρακτηρίζεται πρωτοποριακή σε διεθνές επίπεδο, υλοποιείται από το Πανεπιστήμιο Πειραιώς και αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2025. Το σύστημα θα εγκαθίσταται σε φορητή συσκευή (tablet) και θα επιτρέπει την καταγραφή εικόνων της σορού κατά τη διάρκεια της ιατροδικαστικής εξέτασης. Παράλληλα, ο ιατροδικαστής θα μπορεί, μέσω φωνητικής λειτουργίας, να υπαγορεύει τις παρατηρήσεις του, οι οποίες θα καταχωρίζονται αυτόματα στη βάση δεδομένων του συστήματος για την προετοιμασία της ιατροδικαστικής έκθεσης. Στη συνέχεια, το Πληροφοριακό Σύστημα, ανατρέχοντας σε βάσεις δεδομένων ιατροδικαστικών στοιχείων και εικόνων και με τη χρήση τεχνολογίας ΑΙ, θα προβαίνει σε επεξεργασία των εικόνων και των φωνητικών δεδομένων που έχει εισάγει ο ιατροδικαστής, καταλήγοντας στην αυτόματη σύνταξη σχεδίου ιατροδικαστικής έκθεσης. Το Πληροφοριακό Σύστημα θα προβαίνει, δηλαδή, σε μια λογική σύνδεση των ευρημάτων ώστε να παρουσιάσει στον ιατροδικαστή μια εκτίμηση αναφορικά με την αιτία θανάτου, τα συμπεράσματα που προκύπτουν από τις εικόνες και τις περιγραφές που ο ίδιος έχει εισάγει στο σύστημα, δίνοντας στον ιατροδικαστή μια πρώτη εικόνα για την υπόθεση, η οποία στηρίζεται στα επιστημονικά δεδομένα της ιατροδικαστικής επιστήμης. Μετά την αυτόματη σύνταξη του σχεδίου, ο ιατροδικαστής θα μπορεί να επεξεργαστεί το κείμενο της έκθεσης προκειμένου ο ίδιος να προβεί σε συμπληρώσεις ή και αλλαγές εφόσον κατά την αιτιολογημένη επιστημονική κρίση του φρονεί πως το αρχικό συμπέρασμα του Πληροφοριακού Συστήματος δεν είναι εκείνο στο οποίο και ο ίδιος καταλήγει. Με αυτόν τον τρόπο, θα μειωθεί σημαντικά ο κίνδυνος λανθασμένης εκτίμησης του ιατροδικαστή, αλλά και ο χρόνος που απαιτείται για την ορθή, πλήρη και επιστημονικά τεκμηριωμένη σύνταξη της ιατροδικαστικής έκθεσης.

Οι αλλαγές στις Ιατροδικαστικές Υπηρεσίες

Εκτός από τους πειθαρχικούς ελέγχους που έχουν πραγματοποιηθεί ήδη, το Υπουργείο Δικαιοσύνης, εδώ και δύο χρόνια που έχει ξεκινήσει τη σχετική μεταρρύθμιση, έχει προχωρήσει και στην πρόσληψη 32 ιατροδικαστών, ενώ έχει αλλάξει και τον τρόπο πρόσληψης νεκροτόμων, χωρίς γραφειοκρατικά εμπόδια. Παράλληλα, οργάνωσε τις Ιατροδικαστικές Υπηρεσίες της χώρας σε δομή Δημόσιας Υπηρεσίας, υπαγόμενες στη νεοσυσταθείσα Γενική Διεύθυνση Ιατροδικαστικής στο Υπουργείο Δικαιοσύνης. Καθορίστηκε το ελάχιστο υποχρεωτικό περιεχόμενο για την ιατροδικαστική έκθεση και συστάθηκε Τριμελής Επιτροπή για την επαναξιολόγηση των ιατροδικαστικών εκθέσεων. Η Eπιτροπή αυτή μπορεί να επιλαμβάνεται μετά από εισαγγελική παραγγελία ή μετά από αιτήματα ατόμων σε περιπτώσεις που υπάρχουν εκτιμήσεις ότι κάτι δεν πάει καλά. Επίσης, καταρτίζεται Κώδικας Δεοντολογίας και Πρωτοκόλλων που σχετίζονται με την ιατροδικαστική. Στον Πειραιά και την Πάτρα ιδρύθηκαν τοξικολογικά εργαστήρια και έχουν αναληφθεί πρωτοβουλίες για νέο νεκροτομείο στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη (2025), ενώ έχει υπάρξει μέριμνα τόσο για την ταφή δεκάδων αζήτητων σορών τουλάχιστον επί τριετία του νεκροτομείου Αθηνών στο κοιμητήριο Σχιστού όσο και για τις αζήτητες σορούς των λοιπών νεκροτομείων της χώρας.

Διαβάστε ΕΔΩ περισσότερες ειδήσεις