ΘΕΜΑ: Ποιοι φόροι μειώθηκαν την τελευταία διετία – Όλες οι αλλαγές

Η παγκόσμια ενεργειακή κρίση έχει δημιουργήσει για ακόμη μια φορά ένα δυσμενές περιβάλλον για τους Έλληνες εργαζόμενους και φορολογούμενους.

Μπορεί η ανεργία να έχει μειωθεί κατά τέσσερις μονάδες την τελευταία διετία, οι επενδύσεις να έρχονται η μία μετά την άλλη στη χώρα μας και το εισόδημα της μεσαίας τάξης να έχει αυξηθεί σε κάποιο βαθμό, όμως οι ανατιμήσεις και η ακρίβεια ήρθαν για να μείνουν, δημιουργώντας μεγάλο πρόβλημα στην καθημερινότητα των πολιτών.

Αυτός ήταν άλλωστε και ο λόγος που ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, μετά από εκτεταμένες συσκέψεις με το κυβερνητικό του επιτελείο και τους αρμόδιους υπουργούς, ανακοίνωσε πρόγραμμα επιδότησης για το ηλεκτρικό ρεύμα.

Επιπρόσθετα, ανακοίνωσε πως θα γίνει νέα αύξηση του κατώτατου μισθού το αμέσως επόμενο διάστημα.

Τα προαναφερθέντα συνιστούν τα βασικά όπλα της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση της νέας κρίσης ακρίβειας μαζί με τους αυστηρούς ελέγχους που θα γίνουν σε όλες τις εταιρείες ενέργειας για φαινόμενα κερδοσκοπίας.

Όμως αν κοιτάξει κανείς τους αριθμούς θα δει πως το εισόδημα των Ελλήνων έχει αυξηθεί και από έναν άλλο σημαντικό παράγοντα: τις μειώσεις φόρων που έχουν γίνει την τελευταία διετία και έμμεσα έχουν δώσει ανάσα σε εκατομμύρια πολίτες της χώρας.

Οι μειώσεις και οι αλλαγές στους φόρους

Από τον Ιούλιο του 2019 έως και τον Δεκέμβριο του 2021 οι αλλαγές είναι πολλές.

Αρχικά μειώθηκε ο φορολογικός συντελεστής για τα νομικά πρόσωπα από το 28% στο 22% σε μόνιμη βάση αλλά και η προκαταβολή φόρου για τα νομικά πρόσωπα από το 100% στο 80% σε μόνιμη βάση.

Ακόμη ένα σημαντικό βήμα για τη διευκόλυνση των πολιτών συνιστά η επαναφορά στο 55% από το 100% της προκαταβολής φόρου για τα φυσικά πρόσωπα σε μόνιμη βάση (από το 2020) και η δημιουργία προοδευτικής κλίμακας για τα φυσικά πρόσωπα και μείωση 1 μονάδα σε όλους τους ανώτερους φορολογικούς συντελεστές.

Από τα μέτρα που ανακοινώθηκαν την τελευταία διετία ξεχωρίζουμε επίσης την αύξηση του αφορολόγητου ορίου για κάθε προστατευόμενο τέκνο, αλλά και τη μείωση συντελεστών του φόρου εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα.

Ταυτόχρονα, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, αρκετά σημαντική ήταν και η μείωση του εισαγωγικού φορολογικού συντελεστή για τα φυσικά πρόσωπα από το 22% στο 9% για εισοδήματα μέχρι 10.000 ευρώ, αλλά και η μείωση του φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίου κατά 50%.

Επιπροσθέτως, την τελευταία διετία έχουν επιταχυνθεί σε μεγάλο βαθμό οι επιστροφές φόρου εισοδήματος και φόρου προστιθέμενης αξίας, ενώ υπάρχει έκπτωση δαπανών επιχειρήσεων για δράσεις Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, έκπτωση φόρου για δαπάνες υπηρεσιών ενεργειακής, λειτουργικής και αισθητικής αναβάθμισης κτιρίων και έκπτωση σε φορολογικές αποσβέσεις μη ρυπογόνων επιβατικών αυτοκινήτων.

Στα μέτρα που είχε υπολογίσει η κυβέρνηση και έκανε τελικά πράξη συμπεριλαμβάνεται η προσαύξηση έκπτωσης για διαφημιστικές δαπάνες επιχειρήσεων για τα φορολογικά έτη 2020 – 2021 – 2022, η απαλλαγή νομικών προσώπων υπό όρους από φόρο υπεραξίας μεταβίβασης τίτλων συμμετοχής, η απαλλαγή ΙΧ αυτοκινήτων πολυτέκνων από φόρο πολυτελείας, η απαλλαγή από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης όλων των ΑμεΑ με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, η απαλλαγή από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης για το 2020 για τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα και η απαλλαγή από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης στα εισοδήματα του φορολογικού έτους 2021 στον ιδιωτικό τομέα για τα εισοδήματα που αποκτώνται από μισθωτή εργασία.

Στον ιδιωτικό τομέα ανακοινώθηκε η επέκταση της απαλλαγής από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης για το 2022 για εργαζομένους και όσους ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα, τους ιδιοκτήτες ακινήτων και τους αγρότες, ενώ είχαμε και μείωση του φόρου για τα μερίσματα από το 10% στο 5%.

Από φέτος ξεκίνησε και η μείωση των συντελεστών του τέλους συνδρομητών κινητής τηλεφωνίας και καρτοκινητής τηλεφωνίας στο 10% από 12% έως 20% που κυμαίνονταν μέχρι σήμερα και καταργήθηκαν συγκεκριμένα τέλη για τους νέους έως 29 ετών.

Παράλληλα, έλαβε παράταση η αναστολή του τέλους συνδρομητικής τηλεόρασης που αντιπροσωπεύει το 10% του συνολικού λογαριασμού έως τον Ιούνιο 2022, ενώ ανακοινώθηκε και έγινε πράξη το γεγονός ότι οι δαπάνες που σχετίζονται με την προώθηση της πράσινης οικονομίας και την ψηφιοποίηση θα εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, προσαυξημένες έως και 100%

Τα κίνητρα, η ενίσχυση των πολιτών και τα μέτρα για πυρόπληκτους/ σεισμοπαθείς

Το κυβερνητικό επιτελείο έδωσε ιδιαίτερη βαρύτητα και στα φορολογικά κίνητρα.

Τουλάχιστον έως σήμερα έχει ανακοινωθεί δέσμη φορολογικών κινήτρων για μετασχηματισμούς επιχειρήσεων, συνεργασίες προσώπων και μετατροπές ή συνενώσεις ατομικών επιχειρήσεων αλλά και κινήτρων που αφορούν την προσέλκυση φορολογικών κατοικιών φυσικών προσώπων από το εξωτερικό (εναλλακτικός τρόπος φορολόγησης εισοδήματος αλλοδαπής).

Αντίστοιχα, έχουν δοθεί φορολογικά κίνητρα για τη χρήση ηλεκτρονικών συναλλαγών.

Παράλληλα, μειώθηκε ο συντελεστής φόρου αγροτικών συνεταιριστικών σχημάτων στο 10% από το 13%

Στο επίπεδο του κεφαλαίου από την 1η Οκτωβρίου του 2021 είχαμε την αύξηση του αφορολόγητου ορίου για γονικές παροχές ή δωρεές προς συγγενείς πρώτης κατηγορίας στο ποσό των 800.000 ευρώ, έχει αποφασιστεί η μεσοσταθμική μείωση ΕΝΦΙΑ 22% ενώ ανακοινώθηκε και η αναστολή φόρου δωρεών Ν.Π μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα με σκοπό την ενίσχυση του ανθρωπιστικού και φιλανθρωπικού έργου, την περίοδο της πανδημίας.

Επιπλέον μέχρι το τέλος του 2022 ανεστάλη ο φόρος υπεραξίας μεταβίβασης ακινήτων και αποφασίστηκε η απαλλαγή από τον Ειδικό Φόρο Ακινήτων για όλα τα νομικά πρόσωπα και εταιρείες που συμμετέχουν σε αυτά κατά 100% για κοινωφελείς και άλλους σκοπούς.

Ταυτόχρονα, είχαμε για το 2021 επέκταση απαλλαγής αγροτεμαχίων των φυσικών προσώπων από τον συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ

Στο επίπεδο των πυρόπληκτων πολιτών από τις φωτιές που χτύπησαν ανεξέλεγκτα και με μεγάλη μανία και την Ελλάδα (σ.σ όπως επίσης και άλλες χώρες σε ολόκληρο τον πλανήτη κυρίως λόγω της κλιματικής αλλαγής και της αύξησης της θερμοκρασίας) αποφασίστηκε η απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ για τα έτη 2021 – 2022 – 2023 για τα ακίνητα που επλήγησαν από τις πυρκαγιές και η απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ για το 2021 για όλα τα ακίνητα στο Δήμο: Μαντουδίου – Λίμνης – Αγίας Άννας και Ιστιαίας – Αιδηψού.

Όσον αφορά τα κτίσματα και τα οικόπεδα που επλήγησαν από σεισμούς έχουν ανακοινωθεί τα εξής μέτρα:

• Απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ για τα έτη 2021 – 2022 -2023 για κτίσματα, οικόπεδα που βρίσκονται στις πληγείσες περιοχές από τους σεισμούς της 24 Ιουλίου και 27 Σεπτεμβρίου 2021 στην Κρήτη
• Απαλλαγή ΕΝΦΙΑ για 2020 – 2021 – 2022 για τα ακίνητα από το σεισμό 30ης Οκτωβρίου 2020 στις Περιφερειακές ενότητες Σάμου, Ικαρίας, Χίου και Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου
• Απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ για 2021 – 2022 – 2023 για τα ακίνητα από τον σεισμό 3ης Μαρτίου 2021 στις Περιφερειακές Ενότητες: Λάρισας, Τρικάλων, Καρδίτσας, Περιφέρεια Θεσσαλίας και της Περιφερειακής ενότητας Πιερίας, Κεντρικής Μακεδονίας και στην ενότητα: Κοζάνης, Γρεβενών και της ενότητας Φθιώτιδας στην Στερεά Ελλάδα

Τι ισχύει με τον ΦΠΑ

Αναφορικά με τον ΦΠΑ, τέλος, έχουμε την αναστολή του στην οικοδομική δραστηριότητα για τρία χρόνια, μέχρι 31.12.2022 στις οικοδομικές άδειες που εκδόθηκαν από 1η Ιανουαρίου 2006 και μετά, αλλά και τις σημαντικές μειώσεις στους συντελεστές του στο 6% για:

– Διαγνωστικά ραδιοφάρμακα και υπηρεσίες ακτινοθεραπειών που προορίζονται για τη θεραπεία των καρκινοπαθών και άλλων δυσίατων νοσημάτων

– Είδη για εξυπηρέτηση ατόμων με αναπηρία όρασης

– Μέσα ατομικής προστασίας και υγιεινής που χρησιμοποιούνται για τον περιορισμό διάδοσης της πανδημίας

– Ορισμένα ιατρικά υλικά για αιμοκάθαρση, όπως φίλτρα και γραμμές αιμοκάθαρσης, αιμοδιήθησης, πλασμαφαίρεσης

– Βιβλία μουσικής

– Ψηφιακά βιβλία

– Ζωοτροφές

– απινιδωτές, ιατρικές συσκευές για την αντιμετώπιση αιφνίδιας καρδιακής ανακοπής

Ακόμη μία σημαντική μείωση -σύμφωνα με πολλούς παράγοντες της αγοράς- ήταν αυτή που επήλθε στους συντελεστές του ΦΠΑ στο 13% για βρεφικά είδη, κράνη μοτοσυκλέτας, παιδικά καθίσματα, υπηρεσίες μεταφοράς προσώπων, καφέ, μη αλκοολούχα ποτά, τουριστικό πακέτο, εισιτήρια κινηματογράφων, εισιτήρια αθλητικών αγώνων, γυμναστήρια και σχολές χορού, εισιτήρια ζωολογικών κήπων, αλλά και η απαλλαγή ΦΠΑ για εμβόλια, διαγνωστικά ιατροτεχνολογικά προϊόντα covid, δωρεές στο Ελληνικό Δημόσιο για κοινωφελείς σκοπούς, προμήθεια ασθενοφόρων από δωρεές ιδιωτών.

Κατά 30% μειώθηκαν οι συντελεστές του ΦΠΑ και στα 5 νησιά Αιγαίου (Λέσβο, Χίο, Σάμο, Κω και Λέρο) που φιλοξενούν δομές φιλοξενίας μεταναστών και προσφύγων.

Οι υπόλοιπες μειώσεις και η πρόταση του Κωνσταντίνου Κυρανάκη

Ανάμεσα στα μέτρα τα οποία πήρε η κυβέρνηση για την ενίσχυση όλων των πολιτών και αρκετών επαγγελματιών είναι η επέκταση για το 2022 της μείωσης ασφαλιστικών εισφορών κατά 3 μονάδες, η μείωση των τελών κυκλοφορίας 2021 και 2022 για τα τουριστικά λεωφορεία, η ρύθμιση για επιστροφή η διαγραφή ΕΦΚ σε κρασί που δεν διατέθηκε για κατανάλωση έως την κατάργηση του θετικού ΕΦΚ και η δυνατότητα επιστροφής Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης για προϊόντα καφέ που εξάγονται ή αποστέλλονται σε άλλα κράτη μέλη. Για τα φορολογικά έτη 2019-2020 ανεστάλη η καταβολή του τέλους επιτηδεύματος για τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες του κανονικού καθεστώτος και τους αλιείς παράκτιας αλιείας που εκμεταλλεύονται, είτε ατομικά, είτε με τη μορφή συμπλοιοκτησίας ή κοινωνίας αστικού δικαίου, αλιευτικά σκάφη μέχρι 12 μέτρων.

Στις 14 Δεκεμβρίου του 2020, από το βήμα της Βουλής, ο Κωνσταντίνος Κυρανάκης, βουλευτής που εκλέγεται στον Νότιο Τομέα με τη Νέα Δημοκρατίας, έκανε τη δική του ξεχωριστή πρόταση για ανταποδοτική φορολόγηση. Η πρότασή του ήταν απλή και ξεκάθαρη. Όπως είπε ένα μεγάλο κομμάτι των εσόδων του κράτους, θα πρέπει να βασίζεται σε καθαρά ανταποδοτικούς φόρους. Ο Κωνσταντίνος Κυρανάκης πρότεινε εκείνη την περίοδο στο οικονομικό επιτελείο της Βουλής να να μειωθούν ή να καταργηθούν ορισμένοι από τους υπάρχοντες φόρους και να αντικατασταθούν από τους εξής:

• Φόρος Δημόσιας Υγείας
• Φόρος Ασφάλειας
• Φόρος Υποδομών
• Φόρος Εθνικής Άμυνας

Εξηγώντας την πρότασή του ανέφερε πως αν για παράδειγμα ένα 5% των εσόδων βασίζεται στον φόρο Παιδείας, τότε θα είναι επιτρεπτό βάσει του προϋπολογισμού ένα 5% των δαπανών του κράτους να πηγαίνει στα σχολεία και στα Πανεπιστήμια. Επιχειρηματολογώντας περαιτέρω επισήμανε και άλλα παραδείγματα, ορισμένα από τα οποία αξίζει να αναφέρουμε. Ένα από αυτά αφορά την Εθνική Άμυνα.

Όπως είχε πει πριν από δύο χρόνια ο βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, αν η Κυβέρνηση επιθυμεί να αυξήσει τις δαπάνες προκειμένου να γίνει πιο ισχυρή απέναντι σε εχθρικές ενέργειες, αυτό θα πρέπει να αντιστοιχεί σε έσοδα τα οποία θα προέρχονται από τον αντίστοιχο φόρο. “Και δεν πιστεύω ότι θα υπάρχει Έλληνας που δεν θα δώσει με χαρά περισσότερα χρήματα αν γνωρίζει ότι θα δοθούν για να στηρίξει τις ένοπλες δυνάμεις σε μια τέτοια περίπτωση που απειλείται η Εθνική Ασφάλεια. Ή που δεν θα συμφωνήσει να δώσει περισσότερα χρήματα στον φόρο Υγείας, αν γνωρίζει ότι η χώρα χρειάζεται να προσλάβει περισσότερους γιατρούς και νοσηλευτές ή αν θεωρεί ότι πρέπει να αυξηθούν οι μισθοί τους. Διότι από κάπου θα πρέπει να πληρωθούν. Σε αντίθετη περίπτωση δεν θα ζητήσει ο φορολογούμενος να δώσει λιγότερα χρήματα σε υπηρεσίες οι οποίες πλέον θα γίνονται ηλεκτρονικά και θα κοστίζουν πολύ λιγότερο σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.”, είπε πει εκείνο το διάστημα ο βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας.