Τα στοιχεία δείχνουν αντιστροφή του φαινομένου διαρροής επιστημόνων στο εξωτερικό (Brain Drain) – Πως γίνεται Brain Gain.

Σήμερα, μια δεκαετία μετά την έκρηξη της οικονομικής κρίσης, η οποία οδήγησε μισό εκατομμύριο Έλληνες στην αναζήτηση εργασίας στο εξωτερικό, το στοίχημα για την αντιστροφή του φαινομένου της μετανάστευσης ανθρώπων με υψηλή μόρφωση, εξειδίκευση και ευφυΐα (brain drain), έχει αρχίσει να κερδίζεται.

Μια νέα Ελλάδα, ευπρόσδεκτη για αυτούς τους Έλληνες της διασποράς δημιουργείται, μια σειρά κινήτρων για τον επαναπατρισμό τους και ένα ασφαλές εργασιακό περιβάλλον προσφέρεται.

Τα φορολογικά κίνητρα, ο αναπτυξιακός και ο επενδυτικός κύκλος που έχει εισέλθει η χώρα μας, δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας ενισχύουν την επιθυμία των Ελλήνων να επιστρέψουν.

«Όσο συζητώ με μεγάλες επιχειρήσεις, ελληνικές και ξένες, οι οποίες ανοίγουν καινούργιες θέσεις απασχόλησης, ειδικά θέσεις εργασίας υψηλής προστιθέμενης αξίας, τόσο μου μεταφέρουν πολλές ιστορίες νέων παιδιών που αποφασίζουν να κάνουν το βήμα της επιστροφής στην πατρίδα», είχε δηλώσει ο Πρωθυπουργός, καθώς μια από τις δεσμεύσεις της κυβέρνησης ήταν να πραγματοποιηθεί αυτή η αντιστροφή της ροής στο εξωτερικό.

H μαζική φυγή νέων στο εξωτερικό αποτέλεσε μεγάλο πλήγμα για την οικονομία της χώρας, ενώ παράλληλα επιβάρυνε το δημογραφικό πρόβλημα.
Αυτό που απαιτείται για την αντιμετώπιση του φαινομένου, είναι μια ολιστική προσέγγιση, με την ανάσχεση την φυγής να αποτελεί μια μεγάλη πρόκληση, που απαιτεί στοχευμένες παρεμβάσεις και συγκεκριμένο πολιτικό σχέδιο. Η αντιστροφή αυτή δεν θα γίνει από την μια μέρα στην άλλη, παρ’ όλα αυτά, τα στοιχεία είναι ενθαρρυντικά.

Για το 2021 ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας και ο υφυπουργός Απόστολος Βεσυρόπουλος, είχαν δώσει στην δημοσιότητα τον Νοέμβριο στοιχεία που έδειχναν την ανταπόκριση απέναντι στα κίνητρα της κυβέρνησης για την φορολογική επιστροφή Ελλήνων.

Σύμφωνα λοιπόν με τα επίσημα στοιχεία, περισσότεροι από 1.000 εργαζόμενοι είχαν ήδη κάνει αίτηση προκειμένου να γίνουν φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας με πολλούς εξ αυτών να είναι Έλληνες.

Με βάση το θεσμικό πλαίσιο, αυτό πλαίσιο όσοι μετακομίσουν στην Ελλάδα, ειδικά οι Έλληνες, επί πέντε χρόνια θα πληρώνουν το 50% του φόρου εισοδήματός τους.
Στο πλαίσιο των παρεμβάσεων, μια από τις δράσεις είναι το «Ελλάδα Ξανά», που αποτελεί έναν από τους άξονες του Rebrain Greece (το πρόγραμμα για την επιστροφή των Ελλήνων επιστημόνων που έφυγαν στο εξωτερικό) . Η πλατφόρμα εκδήλωσης ενδιαφέροντος «Ελλάδα Ξανά» είναι η πρώτη πιλοτική δράση της Ελληνικής Πολιτείας για δημιουργία συνθηκών εισροής τεχνογνωσίας στον τόπο μας. Με το πρόγραμμα αυτό χρηματοδοτούνται επιχειρήσεις για να προσλάβουν έως πεντακόσιους (500) εργαζόμενους 28-40 ετών του εξωτερικού, προσφέροντας τους μισθό με υψηλές απολαβές.

Την ίδια στιγμή, η Ελλάδα γίνεται ελκυστικός προορισμός διεθνών επενδύσεων, δημιουργώντας θέσεις εργασίας, καλά αμειβόμενες, δίνοντας τη δυνατότητα στους νέους να σταδιοδρομήσουν στη χώρα τους.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η φαρμακευτική εταιρία κολοσσός Pfizer, η οποία επέλεξε να επενδύσει στη συμπρωτεύουσα δημιουργώντας πάνω από 700 νέες θέσεις εργασίας. Το 15% των προσλήψεων της εταιρίας είναι νέοι που επαναπατρίστηκαν από το εξωτερικό.

Παράλληλα, μια σειρά από μεγάλες εταιρίες που επένδυσαν τη χώρας μας (TeamViewer, Microsoft, Amazon και πολλές άλλες) έχουν την ευκαιρία να αποτελέσουν την γέφυρα επαναπατρισμού Ελλήνων πτυχιούχων, που έφυγαν την δεκαετία της κρίσης.

Πέρα όμως από την επιστροφή των επιστημόνων που έφυγαν, απαραίτητο είναι να αποτραπεί πρώτα απ΄ όλα η μαζική φυγή των Ελλήνων (brain retain).

Αναμφισβήτητα, πέρα από τους οικονομικούς λόγους που οδήγησαν στην μεγάλη εκροή που έγινε την περίοδο της κρίσης, για την εύρεση καλύτερων συνθηκών εργασίας, πάντοτε θα υπάρχει και η φυσική ροπή του ανθρώπου για μετανάστευση.

Παρά λοιπόν την φυσική αυτή τάση των ανθρώπων, αλλά και την παραδοσιακή εξωστρέφεια της αγοράς εργασίας, τα τελευταία δύο χρόνια έχει μειωθεί δραματικά το ποσοστό των εργαζομένων που επιθυμούν να φύγουν στο εξωτερικό.

Σύμφωνα με έρευνα την Adecco, το ποσοστό αυτό έχει πέσει στο 1/3 2020 και το 2021, σε σχέση με το 2017. Το πρώτο στοίχημα, αυτό του brain retain φαίνεται ότι κερδήθηκε και το brain drain αντιστρέφεται.
H αντιστροφή του brain drain, έχει αναδειχθεί σε εθνικό στόχο. Η πολιτική που έχει δημιουργηθεί και το πλαίσιο των μεταρρυθμίσεων από πλευράς κυβέρνησης ανοίγουν τον δρόμο.

Το σημαντικότερο όμως είναι οι μακροπρόθεσμες δυνατότητες της χώρας να προοδεύσει και να περάσει σε μια νέα εποχή. Η Ελλάδα πλέον είναι μια χώρα φιλική προς το επιχειρείν, απαλλαγμένη από την αναξιοκρατία και προσφέρει στους νέους της, προοπτικές εξέλιξης.